Nieuwsbrief Juni 2019
In memoriam
Twee van mijn beste boezemvrienden overleden
Rien van Straaten (79 jaar)
Rinus den Breejen (91 jaar)
Rien was mijn beste boezemvriend. Kende hem al van mijn 8e jaar en we zijn 65 jaar dikke vrienden geweest. Vissen in de polder, het aanleggen van een ei-verzameling van vogels zo begon onze eerste vriendschap. Later gingen we over op het observeren van vogels en het bestuderen van de vogel- en plantenwereld. Ook had Rien speciale interesse in de archeologie en de cultuurhistorie van het poldergebied rond Haastrecht-Reeuwijk. Om een goed inzicht te geven over de ecologische ontwikkelingen heeft hij bij de voorbereidingen van de Herinrichting RVK Driebruggen heel wat uren gestopt in het jaarlijks tellen van de bloemen van de bedreigde wilde kievitsbloem. Ook betreffende het inzicht verkrijgen over het functioneren van zgn gruttoverzamelplaatsen in de polders Stein en Keulevaart (Benschopper Boezem) heeft Rien een flink steentje bijgedragen. Vele avonden tot aan het invallen van de schemering de aantallen grutto's tellen die naar de plasdras terugkeerden om er de nacht door te brengen.
Rinus leerde ik rond 1970 kennen als medewerker van de particuliere Natuurbeschermingsorganistie Stichting Het Zuid-Hollands Landschap. Om te weten te komen wat de natuurwaarden waren van de Krimpenerwaard hebben we samen, met de hulp van toen nog een enkele vrijwilliger, tussen 1974 en 1988 vrijwel jaarlijks de volledige Krimpenerwaard gekarteerd op weidevogels en bijzondere flora-elementen. Dit ter voorbereiding van een eventuele uitvoering van de Ruilverkaveling Krimpenerwaard. Rinus had een bijzondere fascinatie voor een toen ook al sterk bedreigde vogelsoort, de zwarte stern. Hij heeft heel wat kunstmatige nestvlotjes versleept naar de zijn inziens geschikte broedplaatsen verspreid in de Krimpenerwaard wat waarschijnlijk toen al de basis is geweest waarom er ook nu nog flinke aantallen zwarte sterns broeden in de Krimpenerwaard.
Foto van de maand
Broedende kleine plevier in het droge deel van een slikkige oever in natuurgebied de Hooge Boezem bij Haastrecht. Gefotografeerd vanaf een openbare plek dus van verstoring was geen sprake. Het pleviertje viel nauwelijks op. Foto: 1 juni 2019
Fotoalbum: Nieuwsbrief Juni 2019
grotebontespechtjuvenielgdaheemtuin22mei2019IMG_461825cropscherp.jpg
platbuiklibelvrouwgdaheemtuin22mei2019gdaheemtuin22mei2019IMG_459420scherp.jpg
rwkpldrsteinnrdgelelissenkoehabbenjansen20mei2019IMG_404020.jpg
aalscholvervleugelsdrogendgdsehout30mei2019IMG_542918scherp.jpg
aalscholvervleugelsdrogendgdsehout30mei2019IMG_543418scherp.jpg
kokmeeuwjuvenielhoogeboezem1juni2019IMG_562325cropscherp.jpg
lepelaarsfoeragerendhoogeboezem1juni2019IMG_563725cropscherp.jpg
lepelaarsfoeragerendhoogeboezem1juni2019IMG_564125cropscherp.jpg
breedblorchisrwkkortroggebroekgeukes2eperceelnaasttwaalfmorgen3mei2019IMG_579120scherp.jpg
breedblorchisrwkkortroggebroekgeukesnaasttwaalfmorgen3mei2019IMG_577425scherp.jpg
grotecanadagansenkuikenshoogeboezem5mei2019IMG_586825cropscherp.jpg
groteklaproosgdawillenskade3mei2019IMG_577120scherp.jpg
groteklaproosgdawillenskade3mei2019IMG_577218scherp.jpg
kievitpulrwkoukoop3mei2019IMG_579535cropscherp.jpg
kievitpulrwkoukoop3mei2019IMG_579630cropscherp.jpg
kievitengoudknopjehoogeboezem5mei2019IMG_585825cropscherp.jpg
goudknopjehoogeboezem5mei2019IMG_585920.jpg
koningsvarenrwkkortroggebroekgeukesnaasttwaalfmorgen3mei2019IMG_578120scherp.jpg
scholeksterspaartjehoogeboezem5mei2019IMG_585118scherp.jpg
slobeendkuikenshoogeboezem5juni2019IMG_590230cropscherp.jpg
slobeendkuikenshoogeboezem5juni2019IMG_591430cropscherp.jpg
veenpluisrwkoukoopperceelnaastfietspad3mei2019IMG_581118scherp.jpg
veenpluisrwkoukoopperceelnaastfietspad3mei2019IMG_581518scherp.jpg
wildeeendsoepeendkuikenshoogeboezem5juni2019IMG_585520scherp.jpg
futenbaltsparingrwkpldrsluipwijk7juni2019IMG_598520scherp.jpg
futenbaltsparingrwkpldrsluipwijk7juni2019IMG_598720scherp.jpg
futenbaltsparingrwkpldrsluipwijk7juni2019IMG_599220scherp.jpg
fuutmetpullioprugkrwrdbenedenhaastrecht9juni2019IMG_607825cropscherp.jpg
fuutoplandrwkoukoop22juni2019IMG_624020scherp.jpg
gruttowakendrwksteinnrd15juni2019IMG_614625cropscherp-1.jpg
tureluurrwksteinnrd15juni2019IMG_612520cropscherp-1.jpg
zwartezwaanpaarrwksurfplas15juni2019IMG_613725cropscherp.jpg
meerkoetopnestkrabbenscheerkrwrdmiddelblok9juni2019IMG_602618.jpg
grotecanadaganzenrwkoukoop22juni2019IMG_624220scherp.jpg
scholeksterrwkpldroukoopnrd22juni2019IMG_622325cropscherp.jpg
Indischegansmetkuikensrwksurfplas7juni2019IMG_599820scherp.jpg
nijlganswakendophekrwkoukoop10juni2019IMG_610718.jpg
zwartesternkuikensopvlotjekrwrd24juni2019IMG_631630cropscherp.jpg
zwartesternkuikensopvlotjekrwrd24juni2019IMG_631535cropscherp.jpg
Broedseizoen zwarte sterns
In de nieuwsbrief van mei 2019 werd er een fotoalbum getoond van een kolonie broedende zwarte sterns in de Krimpenerwaard. Een aantal van deze zwarte sterns heeft kuikens en inmiddels zijn er ook al verschillende vliegvlugge exemplaren gezien. Hoeveel zwarte sterns er dit voorjaar in de Krimpenerwaard hebben gebroed is nog niet helemaal bekend.
Wel heb ik van Cees van der Starre de broedgegevens doorgekregen over zwarte sterns in het poldergebied rond Reeuwijk Dorp. Hier broedden dit voorjaar 85 zwarte sterns in 4 verschillende kolonies. Het was een goed jaar voor zwarte sterns in genoemd gebied, en ook was er een zeer geslaagd broedsucces.
Jonge zwarte sterns op het nest in de Krimpenerwaard. Gefotografeerd vanaf de openbare weg dus van verstoring
was geen sprake. Foto: 24 juni 2019
Hetzelfde nest als foto hierboven maar nu met broedende zwarte stern. Foto: 25 mei 2019
Verzamelende tureluurs in Reeuwijks weidevogelreservaat na het broedseizoen
22 Juni 2019 kwam ik in de vroege avond twee aparte groepen tureluurs tegen in de polder Stein Noord en Oukoop Noord. In de polder Stein Noord zat een groep van 33 tureluurs op de (droogvallende) plasdras. Het was te ver om te zien of en hoeveel vliegvlugge kuikens er zich binnen de groep bevonden. Een 2e groep van 14 tureluurs bevond zich langs de oever van een van de in 2017 gegraven plasjes in het noordelijk deel van polder Oukoop Noord. Binnen deze groep werden 4 stuks vliegvlugge 1e jaars kuikens geteld. Leuk is om te constateren dat ook tureluurs, net als grutto's zich in groepen verzamelen op plasdrasplaatsen.
Grutto's komen na het broedseizoen in de loop van de avond naar plasdrasplaatsen om daar als groep te overnachten. Tureluurs doen dat niet. Die zijn na het broedseizoen ook overdag als groep op de plasdrasplaatsen aanwezig. Meerdere keren heb ik in de loop der jaren tijdens avondtellingen waargenomen dat zo'n aanwezige groep tureluurs van de plasdras opvliegt om vervolgens luid roepend te vertrekken in westelijke richting om daarna niet meer terug te keren.
De dag erop waren alle tureluurs op twee paartjes na die nog alarmeerden uit de eerder genoemde polders vertrokken.
Tien van de veertien tureluurs aanwezig langs de oever van een in 2017 gegraven plasje in het polderdeel Oukoop Noord.
Op de foto zijn te zien drie 1e jaars vliegvlugge tureluurs (gele poten). In totaal verbleven hier vier vliegvlugge tureluurs
op een totaal van veertien exemplaren. Foto: 22 juni 2019
Polder Oukoop Noord in Reeuwijk. Plasdras ontstaan door het verlagen van grasland in het najaar van 2017. De plek waar de 14 tureluurs werden waargenomen langs de oever van een van de plasjes. Foto: 10 juni 2019.
Herzien van een oude bekende in de polder Stein Noord
Niet gezien tijdens het broedseizoen voorjaar 2019. Tot 21 juni toen Henk Kok de geringde gruttoman terugzag en fotografeerde op een hekpaal in het oostdeel van de polder Stein Noord. Met in de buurt twee gruttokuikens die al aardig richting vliegvlug gingen. Het betekent in ieder geval dat het gruttopaar vrij laat met broeden is begonnen, maar het kan natuurlijk ook een 2e legsel zijn geweest vanwege mislukken van het 1e legsel.
De in Spanje (Extremadura Sancta Maria) geringde grutto heeft ook in 2019 weer in de polder Stein gebroed.
Alarmeerde op 21 juni 2019 (twee bijna vliegvlugge kuikens), vrijwel bij hetzelfde perceel als waar in 2014, 2015 en 2018 een of meer kuikens zijn grootgebracht. Foto: (met dank aan) Henk Kok.
Invasie van distelvlinders
Het gaat slecht met de Nederlandse dagvlinders. Ook in het agrarische landschap rond Gouda-Reeuwijk. Daarom was het opmerkelijk dat ik op 22 en 23 juni 2019 vele tientallen distelvlinders zag.
Langs de Steinsedijk bij Haastrecht waar over een lengte van enkele honderden meters duizenden kruldistels in bloei stonden telde ik zelfs een 100-tal distelvlinders op de bloemen. Ook in andere poldergebieden (Oukoop 30ex, Stein Nrd 20 exx en Keulevaart 35 ex) zag ik flinke aantallen waarbij opviel dat er een voorkeur bestond om op fietspaden en wegen te gaan zitten.
De distelvlinder is een echte trekvlinder die onregelmatig met grote aantallen Nederland aandoet op trek vanuit Zuid-Europa. Dit voorjaar is er weer sprake van een echt invasiejaar want voor heel Nederland worden er grote aantallen gemeld.
