Gruttoverzamelplaats Hooge Boezem bij Haastrecht


Voorjaar 2022

De 1e grutto werd waargenomen op 28 januari 2022 (Freek Mayenburg). Daarna bleef het een tijdje stil tot 10 februari 2022 toen zich weer 1 exemplaar liet zien. Massale instroom van grutto's in Nederland begon rond 19 februari 2022. Op die dag werden 170 exemplaren geteld.


Voorjaar 2021

Late avondtellingen uitgevoerd om te zien hoeveel grutto's er kwamen overnachten op de plasdras van de Hooge Boezem.

Datum Tijdstip Waarnemer Aantal
22 maart 2021 18.25 FM 200
22 maart 2021 18.55 FM 440
2 april 2021 19.40 FM 60
2 april 2021 20.15 FM 215
3 april 2021 2030 HvG 325
4 april 2021 20.00 PPS 300

Voorjaar 2020

De Hooge Boezem wordt de laatste jaren steeds belangrijker als gruttoverblijfplaats. Er worden door vogelliefhebbers veel vogeltellingen uitgevoerd waarover veel informatie op www.waarneming.nl staat. Daaruit blijkt dat er diverse dagen in maart 2020 waren met telaantallen van rond de 1000 grutto's. Helaas worden er maar zeer beperkt avondtellingen uitgevoerd.  11 maart 2020 tijdens een avondtelling in het halfschemer om 19.15 uur telde ik zelfs ongeveer 1400 grutto's die hier gingen overnachten. De Hooge Boezem is daarnaast ook een belangrijke rust- en slaapplaats voor scholeksters, kieviten, wulpen en soms ook voor meeuwen .


Al vroeg in februari 2020 waren er al flink wat grutto's aanwezig op de Hooge Boezem. Foto: 9 februari 2020.
Tussen de grutto's ook een exemplaar met groene ringen om.


Na het broedseizoen van 2020. Gruttoverzamelplaatstellingen
Hooge Boezem Haastrecht

Na de broedperiode keren grutto’s (met vliegvlugge kuikens) opnieuw terug naar de verzamelplaatsen die ze in het voorjaar ook gebruikt hebben voordat ze richting het zuiden afreizen. Als zo’n verzamelplaats tenminste niet is drooggevallen. Dat is niet het geval op de Hooge Boezem. Reeds in het midden van mei verbleven hier al enkele tientallen grutto’s, dit omdat het broedseizoen was mislukt. De aantallen namen in de loop van mei steeds verder toe.

12 mei 2020     45 exx
27 mei 2020     47 exx
5 juni 2020      240 exx
6 juni 2020      260 exx
9 juni 2020      300 exx
10 juni 2020    270 exx

Op 9 juni 2020 verbleven er in de namiddag ongeveer 300 grutto’s op de verzamelplaats.
Om te weten te komen welke percentage er aan vliegvlugge kuikens tussen zouden zitten op 10 juni 2020 een avondtelling uitgevoerd met gebruikmaking van de telescoop. Om 18.30 uur was een groep van 60 grutto’s aanwezig, allemaal volwassen vogels. Geen vliegvlugge kuikens daar bij. Op twee grutto’s na vloog de groep plotseling richting polder Keulevaart. Pas om 21.20 uur kwam de eerste grote groep bestaande uit zo’n 140 grutto’s naar de verzamelplaats. Slechts een vliegvlug gruttokuikens werd in de groep gezien. Tot halfschemer is geteld (21.55 uur). Uiteindelijk kwamen er ca. 270 grutto’s naar de verzamelplaats om hier de nacht door te brengen. Een uiterst schamel resultaat was het; er werden slechts 2 vliegvlugge gruttokuikens tussen de volwassen grutto’s geteld.


Voorjaar 2019

De eerste vijf grutto's  lieten zich op de Hooge Boezem zien op 15 februari 2019. Tot 22 februari liepen de aantallen niet verder op dan tot maximaal 100 exemplaren. In de nacht van 22 op 23 februari was er een grote instroom van grutto's in Nederland en dat was ook gelijk merkbaar op de Hooge Boezem. Op 23 februari werden er al 350 grutto's geteld. Begin maart namen de aantallen weer verder toe met maxima tussen de 600-800 grutto's tussen 2 en 7 maart 2019. Begin maart werd een deel van de Hooge Boezem volgemalen met rivierwater uit de Vlist. Er waren een paar dagen harde wind (7 á 8), en een flink deel van de aanwezige grutto's koos er voor om op dit onder water gezette deel voedsel te gaan zoeken. Ook de natte graslanden in het andere deel van de Hooge Boezem werden door groepen grutto's aangedaan om er te foerageren. Tussen die grutto's een geringd exemplaar met twee groene ringen met vlaggetje. Het gaat om exemplaar GGGGflag (groen groen groen groen vlag) geringd in Portugal.

De grutto (volwassen vrouwtje) is op 18 februari 2011 geringd in Portugal bij Corroios Mill Pond, Tagus Estuary, Setúbal. Onderstaand een overzicht met een lijst van terugmeldingen met als laatste waarneming de Hooge Boezem bij Haastrecht.


18.02.11 Corroios Mill Pond, Tagus Estuary, Setúbal, W Por

18.02.12 Alhos Vedros (Gas Station), Tagus Estuary, Setúbal, W Por

19.02.12 Baixa, Tagus Estuary, Setúbal, W Por

22.02.12 Baixa, Tagus Estuary, Setúbal, W Por

25.02.12 Alhos Vedros (Gas Station), Tagus Estuary, Setúbal, W Por

30.08.13 Saint-Brévin-les-Pins, Loire Estuary, Loire-Atlantique, W Fra

09.09.13 Saint-Brévin-les-Pins, Loire Estuary, Loire-Atlantique, W Fra

23.09.13 Saint-Brévin-les-Pins, Loire Estuary, Loire-Atlantique, W Fra

06.02.14 Giganta, Tagus Estuary, Setúbal, W Por

04.04.15 Vogelplas Starrevaart, Leidschendam, Zuid-Holland, W Neth

05.04.15 Vogelplas Starrevaart, Leidschendam, Zuid-Holland, W Neth

05.04.15 Vogelplas Starrevaart, Leidschendam, Zuid-Holland, W Neth

24.09.16 Aiguillon-Sur-Mer, Estuaire du Lay, Vendeé, W Fra

11.12.16 Alhos Vedros, Tagus Estuary, Setúbal, W Por

16.02.17 Coina, Tagus Estuary, Setúbal, W Por

20.02.18 Samouco, Tagus Estuary, Setúbal, W Por

10.08.18 Heybridge, Blackwater Estuary, Essex, E Eng

08.03.19 Hooge Boezem, Haastrecht, Zuid Holland, W Neth



Geringde grutto GGGGflag.
Foto: 8 maart 2019.


Begin maart 2019 is het polderdeel tussen de watermolen en het fietspad onder water gezet door het inmalen van rivierwater.
De grutto's maakten er dankbaar gebruik van. Soms liepen er enkele honderden grutto's naar voedsel te zoeken. Foto: 5 maart 2019.

 


Fotoalbum: Gruttoverzamelplaats Hooge Boezem voorjaar 2019

gruttogroepinundatiedeelhoogeboezembijwatermolen5mrt2019IMG_173920scherp.jpg
gruttogroepfoeragerendhoogeboezem4mrt2019IMG_168220scherp.jpg
gruttogroepwatermoleninundatiehoogeboezem5mrt2019IMG_176820scherp.jpg
gruttogroepfoeragerendhoogeboezem4mrt2019IMG_166925cropscherp.jpg
gruttogroepinundatiedeelhoogeboezembijwatermolen5mrt2019IMG_173720scherp.jpg
gruttogroepfoeragerendhoogeboezem4mrt2019IMG_161720scherp-1.jpg
gruttogroepfoeragerendhoogeboezem4mrt2019IMG_163820scherp.jpg
gruttogroepfoeragerendhoogeboezem4mrt2019IMG_161220scherp.jpg
gruttogroepfoeragerendhoogeboezem4mrt2019IMG_160120scherp.jpg
gruttogroepfoeragerendhoogeboezem4mrt2019IMG_157920scherp.jpg
gruttogroepfoeragerendhoogeboezem4mrt2019IMG_160220scherp.jpg
gruttogroepfoeragerendhoogeboezem4mrt2019IMG_160820scherp.jpg
gruttogroepfoeragerendmetring7mrt2019IMG_184440cropscherp.jpg
gruttogroepfoeragerendmetring7mrt2019IMG_184535cropscherp.jpg
gruttogroepfoeragerendmetring7mrt2019IMG_184575cropscherp.jpg
gruttogroepinundatiedeelhoogeboezembijwatermolen5mrt2019IMG_173720scherp-3.jpg
gruttogroepplasdrashoogeboezem5mrt2019IMG_170520scherp.jpg
gruttogroepplasdrashoogeboezem5mrt2019IMG_170920scherp.jpg
gruttogroepplasdrashoogeboezem5mrt2019IMG_169320scherp.jpg
gruttogroephoogeboezem27febr2019IMG_153620scherp-1.jpg
gruttogroephoogeboezemwindkrachtzeven16mrt201IMG_184820scherp-1.jpg
gruttogroephoogeboezemwindkrachtzeven16mrt201IMG_185615scherp-1.jpg
gruttogroephoogeboezemwindkrachtzeven16mrt201IMG_187120scherp-2.jpg
gruttogroephoogeboezemwindkrachtzeven16mrt201IMG_187520scherp-1.jpg
gruttogroephoogeboezemwindkrachtzeven16mrt201IMG_188020scherp-1.jpg
gruttogroephoogeboezemwindkrachtzeven16mrt201IMG_188040cropscherp-1.jpg
benschopperboezemdeelhoonaardgruttogroep17mrt2019IMG_193540cropscherp.jpg
rwksteinnrtplasdraswest17mrt2019IMG_190818scherp.jpg
rwksteinnrdplasdraswestgrutto17mrt2019IMG_190740cropscherp.jpg
rwksteinnrdplasdraswestgruttotureluur17mrt2019IMG_190225cropscherp.jpg
rwksteinnrtplasdrasoostgruttogroep17mrt2019IMG_192018scherp.jpg
rwksteinnrtplasdrasoostgruttogroep17mrt2019IMG_191025cropscherp.jpg
rwksteinnrtplasdrasoostgruttogroep17mrt2019IMG_191130cropscherp.jpg

Voorjaar 2018.

De Hooge Boezem is in de jaren 2011/13 ingericht als zgn. piekwaterbergingsgebied. Daar profiteerden grutto's ook van zowel de broedvogels als grutto's die het gebied gingen gebruiken als verzamel- en slaapplaats. In de jaren 2014 t/m 2017 verbleven er regelmatig tot ca. 500 grutto's op de Hooge Boezem, die er overdag rustten en s'-nachts sliepen. Dit voorjaar zijn tot op 24 februari 2018 vrijwel geen grutto's gezien op de Hooge Boezem behalve een enkel exemplaar wat op 14 februari werd gezien door Dirk Hoogendoorn.  De periode 24 februari t/m 3 maart kenmerkte zich door een aantal dagen matige tot zelfs strenge vorst. Begrijpelijk dat zich toen geen grutto meer liet zien. Op 5 maart was de dooi flink ingevallen en werden rond het middaguur alweer 38 grutto's geteld. De instroom van grutto's was begonnen.


Hooge Boezem                         
datum                                        Aantal grutto's          Tijdstip                   Waarnemer
14 februari 2018                                 1                       overdag                Dirk Hoogendoorn
Vorstperiode 23 febr t/m 3 mrt 2018 geen grutto's
5 maart 2018                                      38                         12.36                 Dirk Hoogendoorn
6 maart 2018                                       8                          13.20                 Freek Mayenburg
6 maart 2018                                      40                       overdag                        A. Kooy
6 maart 2018                                     110                        18.25                 Freek Mayenburg     (late avondtelling slaapplaats)
7 maart 2018                                       55                         13.30                  Dirk Hoogendoorn
8 maart 2018                                       96                         14.37                  Dirk Hoogendoorn
9 maart 2018
10 maart 2018                                      1                            9.04                   Dirk Huitzing
10 maart 2018                                      95                         14.29                  Ton de Groot                  
11 maart 2018                                       1                           10.13                  Pieter Meijer
11 maart 2018                                     200                         15.37                   Arie Dorsman
11 maart 2018                                       93                          17.00                Dirk Hoogendoorn
12 maart 2018                                     144                          13.16                 Ton de Groot
12 maart 2018                                       77                          14.46                 Dirk Hoogendoorn
12 maart 2018                                       50                          18.00                Jaap Oosterom
13 maart 2018                                       85                          14.29                 Dirk Hoogendoorn
14 maart 2018                                         4                          11.14                Jannie Monhemius
14 maart 2018                                       220                        11.25                Jannie Monhemius
14 maart 2018                                         70                        13.07                   Ria en Sjaak
14 maart 2018                                        100                       13.29            Coen van Nieuwamerongen
14 maart 2018                                        315                       15.35                  Pim Steenbergen
14 maart 2018                                          2                         16.20                  Menno Kuiper
14 maart 2018                                         35                        17.20                    Maria Spruit
15 maart 2018                                        226                       11.29                 Dirk Hoogendoorn
16 maart 2018                                         31                        15.20                  Freek Mayenburg 
18 maart 2018                                         94                        11.15                   Arie Dorsman
20 maart 2018                                         11                        11.35                 Freek Mayenburg (foeragerend op grasland) 
21 maart 2018                                         38                        14.27                   Dirk Hoogendoorn
22 maart 2018                                         94                        13.10                  Freek Mayenburg
22 maart 2018                                         12                        13.20                  Freek Mayenburg (6 paar aanwezig in broedbiotoop) 
24 maart 2018                                        140                     overdag                   Arie Ros
24 maart 2018                                          8                         18.45                   Freek Mayenburg
25 maart 2018                                         74                        13.07                   Pim Steenbergen
25 maart 2018                                        124                       20.21                   Hans van Gasteren (late avondtelling slaapplaats)
26 maart 2018                                        180                       14.11                          D.J. Roest  
29 maart 2018                                        170                       13.51                     Pim Steenbergen
31 maart 2018                                         36                        11.16                       Ton de Groot
31 maart 2018                                        196                       13.08                     Pim Steenbergen/Ton de Groot/Freek Mayenburg

4 april 2018                                               45                        10.59                      Arie Dorsman
5 april 2018                                               35                        20.43                   Hans van Gasteren (late avondtelling slaapplaats)

Het is begin april 2018 en de grutto-aantallen die op de slaapplaats overnachten zijn fors aan het afnemen ten teken dat er al veel paren permanent in het broedbiotoop blijven omdat er eieren zijn of binnenkort gelegd zullen worden. Dagaantallen worden niet meer opgenomen. Alleen de aantallen van late avondtellingen zullen nog worden opgenomen om een beeld te geven van de aantalsontwikkeling op verzamelplaatsen.


Overzicht Hooge Boezem bij Haastrecht op 21 februari 2018


Gruttoverzamelplaats Hooge Boezem na het broedseizoen 2018

Het is 2 juni 2018. Het broedseizoen voor de meeste grutto's is nog niet afgelopen. Toch zitten er om ongeveer 14.15 uur 490 adulte grutto's op de Hooge Boezem. Tussen de groep valt met gebruikmaking van de telescoop duidelijk te herkennen een 4-tal juveniele vliegvlugge exemplaren. Een uiterst schamel aantal als je dit afzet tegenover het grote aantal adulte vogels. De vier juveniele grutto's moeten afkomstig zijn van paren die al een vroeg legsels waren begonnen. Veel grutto's beginnen pas met nestelen rond 10-15 april waardoor de kuikens pas rond of na half juni vliegvlug kunnen zijn. Dat laat onderstaande foto ook zien. Foto is gemaakt op 2 juni 2018 in een andere hoek van de Hooge Boezem waar 3 paartjes grutto's in een perceel druk alarmeerden. De gruttokuikens waren ruim twee weken oud, maar het zou nog wel twee weken duren voor deze vliegvlug zouden zijn.


Wakende/alarmerende grutto's houden de boel in de gaten in de Hooge Boezem. Een tureluur met kuikens in de buurt heeft zich ook bij het gezelschap gevoegd. De gruttokuikens waren ongeveer 2,5 week oud. Foto: 2 juni 2018


Voorjaar 2014

Foto 6 maart 2014. De werkzaamheden schieten al op maar zijn nog niet helemaal klaar. Meeuwachtigen hebben het al naar hun zin en ook een 10-tal kieviten is al neergestreken. Ook de eerste  grutto's hebben zich al (aarzelend) laten zien.

In het voorjaar van 2013 werd een eerder vergraven gedeelte van de Hooge Boezem regelmatig door grutto's gebruikt als verzamelplaats om er te overnachten. Er is inmiddels weer veel veranderd in de Hooge Boezem. Een groot gedeelte van de voormalige boezem is nu ingericht als opvanggebied voor bezwaarwater als er ernstige wateroverlast plaats vindt. Inmiddels zijn de werkzaamheden grotendeels klaar en de eerste grutto's hebben zich al weer laten zien op afgegraven delen die al weer plasdras staan. De verwachting is dat de eerste tijd het gebied uitermate goed kan voldoen als gruttoverzamelplaats. Ben overigens wel benieuwd of dat langdurig zal zijn want te verwachten is dat grote delen van de laaggelegen geplagde/vergraven delen zullen gaan begroeien met lisdodde, riet en andere hoog opgaande moerasplanten. De ontwikkelingen zullen nauwkeurig worden gevolgd door vrijwilligers van de Stichting Zuid-Hollands Landschap.


Foto 8 maart 2014 om 14.15 uur. Een groepje van 27 stuks grutto's is aanwezig in de Hooge Boezem. 
Onder de grutto's ook een gering exemplaar met een geel-rode ring. Wellicht ging het om een IJslandse grutto.
Op de achtergrond de kerktoren van de R.K. Gabriëlkerk van Hekendorp en de rietkraag van het Doove Gat.


Reservaat Hooge Boezem bij Haastrecht.   

Gruttotelling verzamelplaats Hooge Boezem Haastrecht
Datum               Tijdstip                             Aantal grutto's                   Waarnemer(s)                          Bijzonderheden
5-mrt-14               11.15                                              1                                        FM
6-mrt-14               13.25                                              2                                        FM
7-mrt-14               10.15                                              0                                      FM/PS 
7-mrt-14                18.10                                              0                                        FM                                 40 kievit +3 goudplevier
8-mrt-14                14.15                                             27                                FM/AD/RvS                           1 grutto geel-rode ring
9-mrt-14                 10.15                                             8                                      FM/PS
9-mrt-14                 18.25                                             0                                        FM
11-mrt-14               14.05                                            90                                       FM
12-mrt-14               18.20                                            31(slaapplaats)                 FM
13-mrt-14               15.45                                           127                                      FM                                  110 kievit + 1 kemphaan
14-mrt-14               14.35                                           160                              FM/TdG/RvS     50 kievit + 15 kemphaan + 5 bonte strandloper
16-mrt-14                14.15                                           55                                       FM                                    30 kievit + 1 kemphaan
23-mrt-14                11.40                                           75                                   FM/PS                                             14 tureluur
10-apr-14                13.40                                            15                                      FM                                       Water iets hoger gezet

 


Grutto's tellen tegen de avond op verzamelplaatsen levert soms mooie plaatjes op.
Zonsondergang boven de Hooge Boezem bij Haastrecht. Foto: 12 maart 2014.