Gruttobroedseizoen voorjaar 2022 Reeuwijk-Haastrecht e.o.


Rondje polders Haastrecht-Reeuwijk: Alarmerende grutto's
30 Mei en 1 juni 2022

Gebied                                                                 Aantal gruttoparen 2022                 30 Mei 2022 Alarmerend
16. Benschopper Boezem                                                          10-11                                               17 exx
16. Benschopper Boezem (deel Hoonaard)                               2-3                                                  1 paar
17. Hooge Boezem/Doove Gat                                                     4-5                                                  1 paar
1. Oukoop (deel Negenviertel)                                                      3-4                                                 2 paar
2. Oukoop (Geukes/Stoppelenburg)                                              ?                                                   2 paar
12. Polder Stein Noord                                                                    4                                                   3 paar
13/14/15 Polder Stein Noord                                                          ?                                                 7-8 paar
4. Polder Stein Noord                                                                       ?                                                 2-3 paar

Gebied                                                                 Aantal gruttoparen 2022                 1 juni 2022 Alarmerend
18. Voormalige Bergambachtse Boezem                              Min. 12-15                                         6-7 paar
1. Oukoop (deel Negenviertel)                                                      3-4                                                 2 paar

Kaartje met de ligging van de reservaten.


Grutto's zonder broedsucces

Het is een natuurlijk proces dat gruttoparen de eieren of kuikens kunnen verliezen door predatie of anderszins. Grutto's beginnen niet zo snel aan een vervolglegsel of het moet zo zijn dat ze de eieren al snel na leggen en beginnen met broeden verliezen is mijn ervaring. Op de gruttoalarmtelling van 30 mei 2022 was ook al duidelijk dat diverse grutto's klaar waren met het broedseizoen. In de polder Groot Keulevaart bij Haastrecht kwam ik een groepje voedsel zoekende grutto's (8 stuks)  tegen zonder territoriaal gedrag. Ook in de polder Stein Noord op een plasdras verbleven al een paar dagen ongeveer 25 adulte grutto's die duidelijk klaar waren met het broedseizoen. Ook zonder broedsucces dus. 


30 Mei 2022. Drie van de acht adulte grutto's voedsel zoekend in een gemaaid en weer opgroeiend perceel agrarisch grasland in de polder Groot Keulevaart in de nabije omgeving van de Benschopper Boezem. Ze toonden geen territoriaal gedrag meer. Grutto's zonder broedsucces en ze slapen naar ik aanneem inmiddels ook al weer op de gruttoverzamelplaats Hooge Boezem. Hier worden al weer enkele tientallen adulte grutto's geteld bij avondtellingen zonder vliegvlugge kuikens.


30 Mei 2022. Een groep van ca. 26 adulte grutto's verblijft al een paar dagen op de plasdras in de polder Stein Noord. Weinig activiteit. Veel slapen zoals op de foto is te zien met een deel van de vogels. Klaar met het broedseizoen helaas zonder broedsucces.


20 Mei 2022 - 30 mei 2022 Alarmerende grutto's op hekpalen

Als gruttokuikens wat groter zijn worden ze ook vrij mobiel en kunnen zich dan ook over wat grotere afstanden gaan verplaatsen. Dan is het inmiddels al de 2e helft van mei en het gras is dan al wat langer hoewel er reservaten zijn waar door de vele ganzen met kuikens het gras wordt kort gehouden. De wakende en alarmerende grutto's hebben bij hoog gras een duidelijke voorkeur om wat hoger te zitten en kiezen daarvoor graag landhekken en palen die in het broedgebied staan. Dat doen ze graag maar dan moet het niet al te hard waaien is mijn ervaring. Ik gebruik ter ondersteuning om een globaal beeld te krijgen over het broedsucces van grutto's de methode om regelmatig alle landhekken, palen en andere opgaande voorwerpen van een poldergebied met de verrekijker af te zien of er grutto's (of tureluurs) op zitten die de boel in de gaten houden voor hun kuikens. Tegelijker tijd krijg je dan ook een indruk van de aanwezigheid van predatoren zoals buizerd, zwarte kraai en kleine mantelmeeuw die ook graag wat verhoogd zitten op de uitkijk voor mogelijke prooien.


27 Mei 2022. Alarmerende geringde gruttoman op hek. Polder Oukoop (deelgebied Negenviertel)


30 Mei 2022. Alarmerende geringde gruttoman op hek. Polder Oukoop (deelgebied Negenviertel). Op de achtergrond een maaier. De kuiken(s) van de grutto zitten op een aangrenzend perceel dus lopen geen risico.


27 Mei 2022. Wakend en alarmerend gruttovrouwtje op hek. Voormalige Bergambachtse Boezem bij Haastrecht.
In totaal telde ik 3 wakende en alarmerende grutto's en 1 tureluur op landhekken en palen.


1 Juni 2022. Wakende en alarmerende  grutto op metalen  landhek. Voormalige Bergambachtse boezem bij Haastrecht.


22 Mei 2022. Drie wakende en alarmerende  grutto's op rasterpaaltjes in de Benschopper Boezem bij Hekendorp. Dit reservaat is een goed broedgebied voor grutto's. In totaal telde ik 7 wakende grutto's en tureluurs op landhekken en paaltjes.


30 Mei 2022. Een wakende gruttoman op een hekpaal in de polder Oukoop op het voormalige land van Cor stoppelenburg.
Er was  in het hooiland nog een 2e gruttopaar wat alarmeerde.


Broedcyclus grutto's

De gemiddelde datum dat grutto's een volledig legsel hebben (vier eieren) en beginnen met broeden ligt zo rond 5 -15 april. Bekend is dat er hele vroege legsels zijn maar die zijn in de minderheid. Veldwaarnemingen dit voorjaar in de eerste twee weken van maart gaven de indruk dat grutto's er al vroeg bij waren met het gaan nestelen. Reeds op 9 maart werd tijdens de controle van een paar reservaten geconstateerd, dat er al heel wat territoriale paren aanwezig waren. En op 12 maart werd in de polder Stein  zelfs al een grutto gezien (en gefotografeerd) die een nestkuiltje gedraaid had en dode grasstrootjes verzamelde en in het kuiltje bracht. Dat vroege territoriale gedrag kan te maken hebben met het vroege voorjaar waarbij zich de vraag voordoet in hoe verre dit te maken heeft met de klimaatverandering. Wel is duidelijk dat het vervroegd gaan nestelen van grutto's gunstig kan zijn omdat de kuikens dan wellicht een betere overleving kans zullen hebben, zeker op agrarische graslanden die al begin mei worden gemaaid. 


Gruttoverzamelplaats Hooge Boezem bij Haastrecht voorjaar 2022

De 1e grutto werd door Freek Mayenburg gezien op 28 januari 2022 bij de Hooge Boezem, zittend tussen een grote groep kieviten en wulpen. Een vroege verkenner was het, want pas op 16 februari 2022 werden de eerste serieuze aantallen (enkele tientallen) gezien. De echte instroom van grutto's in Nederland en de Hooge Boezem vond rond 19 februari 2022 plaats toen er 200 exemplaren aanwezig waren op de slikplaats op de Hooge Boezem. De eerste dagen na aankomst verbleven de grutto's vrijwel de hele dag op de Hooge Boezem. Vermoeid, uitrustend en bijkomend van de lange reis vermoed ik. Maar al na een paar dagen begon het ritme te komen van rusten op de Hooge Boezem en tussendoor de aangrenzende polders in om voedsel te zoeken om op te vetten voor het komende broedseizoen.

Datum                                   Aantal grutto's op verzamelplaats Hooge Boezem
19 februari 2022                             200 exx         overdag
21 februari 2022                             300 exx         overdag
25 februari 2022                             420 exx         overdag
26 februari 2022                             300 exx         overdag 
28 februari 2022                             300 exx         overdag
3 maart 2022                                   200 exx         overdag
4 maart 2022                                   260 exx         overdag 
6 maart 2022                                   282 exx         overdag
7 maart 2022                                   185 exx         overdag
8 maart 2022                                   220 exx          overdag
9 maart 2022                                   120 exx         11.10 uur
9 maart 2022                                     1 exx            15.25 uur
9 maart 2022                                   330 exx          18.55 uur  slaapplaats avondtelling
11 maart 2022                                 265 exx          18.45 uur  slaapplaats avondtelling
12 maart 2022                                   80 exx          12.10 uur
13 maart 2022                                 170 exx          14.25 uur
15 maart 2022                                 292 exx          15.19 uur
16 maart 2022                                   65 exx          14.05 uur
17 maart 2022                                 210 exx          15,10 uur
24 maart 2022                                 180 exx          19.26 uur slaapplaats avondtelling
28 maart 2022                                   23 exx            9.50 uur
30 maart 2022                                   21 exx          15.50 uur     Waarvan 11 exemplaren voedsel zoekend 
1 april 2022                                        28 exx          15.35 uur     Waarvan 15 exemplaren voedsel zoekend
2 april 2022                                          4 exx           12.45 uur     Voedsel zoekend
6 april 2022                                          3 exx           12.45 uur    Voedsel zoekend
8 april 2022                                         60 exx          14.40 uur    Voor een deel IJslandse grutto's
10 april 2022                                      160 exx        15.10 uur     Ca. 60 IJslandse grutto's
13 april 2022                                        70 exx        13.40 uur      Ca. de helft IJslandse grutto's
14 april 2022                                        45 exx        16.55 uur      Ca. 30 IJslandse grutto's

Bron: Archief Freek Mayenburg en  www.waarneming.nl 

 

 

Grutto's voedsel zoekend in nat grasland op de Hooge Boezem. Foto: 27 februari 2022


Gruttoverzamelplaats Polder Stein Noord bij Reeuwijk voorjaar 2022

Een aantal jaren was de plasdras in de polder Stein zeer belangrijk als gruttoverzamelplaats voor grutto's in het voorjaar en na de broedperiode. Vooral belangrijk als slaapplaats. Dat is veel minder geworden en daar is de Hooge Boezem van Haastrecht de oorzaak van. De grutto's prefereren de Hooge Boezem  boven de polder Stein w.s. vanwege de ruimtelijkheid en rust van dat gebied. Er worden op de plasdras Stein nog  wel onregelmatig kleine aantallen grutto's waargenomen, maar de grote aantallen van enkele jaren geleden (tot max 1200 exx) worden niet meer gezien en slapen er ook niet meer. Wel is op dit moment minder goed bekend of er überhaupt nog grutto's gebruik maken van deze plasdras als slaapplaats. 
Op 9 maart 2022 op twee verschillende tijdstippen de plasdras geteld. Geen grutto's aanwezig. Wel 2 losse tureluurs aanwezig.
Op 12 maart 2022  om 10.45 uur zat er 1 grutto en 3 tureluurs op de plasdras.
Op 13 maart 2022  om 13.20 uur zat er 1 grutto en 4 tureluurs op de plasdras.
Op 16 maart 2022  om 13.40 uur zat er 0 grutto en 2 tureluurs op de plasdras.
Op 17 maart 2022  om 14.00 uur zaten er 21 grutto's en 7 tureluurs op de plasdras.
Op 28 maart 2022  om  11.50 uur zaten er 6 grutto's en 5 tureluurs op de plasdras
Op 30 maart 2022  om  14.05 uur zaten er 1 grutto's (balts)  en 2 tureluurs op de plasdras
Op 1 april 2022 om 13.50 uur geen grutto's en 2 tureluurs op plasdras

Plasdras in de polder Stein in de winter van 2021/2022. Vegetatie is gemaaid en afgeruimd.


Grutto's in het broedbiotoop op 9 maart 2022 (die dag 3x verschillende telmomenten)

In de ochtend van 9 maart 2022 tussen 9.00 en 11.15 uur een rondje gemaakt en verschillende reservaten bezocht om te zien of er al gruttoparen aanwezig waren in het broedgebied. En inderdaad, er waren al diverse paren aanwezig. Later in de middag nog een 2e rondje gemaakt bedoeld om de aantalsverschillen te zien.
Gebied 12. Polder Stein. In het westelijke deel tussen de Willenskade en het spoorbos wat afgelopen najaar is gekapt werden  rond 9.15 uur 3 paar grutto's druk voedselzoekend gezien. Op de 2e telling op dezelfde dag om 15.15 uur waren er nog steeds 3 paar grutto's en een losse tureluur aanwezig.
Gebied 1. Polder Oukoop (deel Negenviertel). Hier waren  om 9.30 uur 4 paar grutto's druk voedselzoekend. Op de 2e telling op dezelfde dag om 15.35 uur waren geen grutto's meer aanwezig.
Gebied 16. Benschopper Boezem (weidevogelblok). Hier  om 10.20 uur liepen 5 paar grutto's allen voedselzoekend. Op de 2e telling op dezelfde dag om 16.05 uur waren er nog steeds 3 paar grutto's aanwezizg, Verder nog 7 losse exemplaren die veel ruzie maakten en een losse tureluur aanwezig.
Gebied 18. Voormalige Bergambachtse boezem. Hier werden  om 10. 50 uur 9 paar grutto's geteld, voedselzoekend. Er was een paring. Ook de 1e tureluur hier aanwezig. Op de 2e telling op dezelfde dag om 16.35 uur waren er nog steeds 3 paar grutto's, een groepje van 6 voedselzoekende exemplaren en een losse tureluur aanwezig.  Op de 3e telling van deze dag waren er om 18.45 uur geen grutto's meer in het reservaat.

Gebied 17. Op de Hooge Boezem op 9 maart 2022 om 11.10 uur verbleef een groep rustende grutto's. Ca. 120 stuks. Op de 2e telling op dezelfde dag om 16.20 uur was er maar 1 grutto en verder een tureluur aanwezig.  Op de 3e telling op die dag, een avondtelling, zaten er  om 18.55 uur 330 grutto's op de slaapplaats.

Kaartje met de ligging van de reservaten.


Relatie tussen broedgebied-gruttoverzamelplaats

De gemiddelde aanvang van het gaan broeden van grutto's ligt voor het merendeel globaal zo tussen 5 - 15 april. Dat er al op 9 maart 2022 overdag een flink aantal gruttoparen in het toekomstige broedgebied aanwezig waren zou gunstig kunnen zijn. Het kan n.l. betekenen dat deze paren behoorlijk vroeg zullen gaan nestelen zodat er een grotere kans is op vliegvlug broedsucces van de kuikens.  De grutto's waren met het druk voedsel zoeken nog wel bezig om op te vetten, maar tevens  aanwezig in het broedgebied. Hoewel het om flink wat gepaarde vogels ging zaten ze nog steeds in de opvetfase. Ongetwijfeld zullen ze tegen de avond vertrokken zijn naar de gruttoverzamelplaats Hooge Boezem (of een andere verzamelplaats) om daar als groep te gaan slapen. Ook overdag pendelen grutto's  heen en weer tussen polders waar ze voedsel zoeken om op te vetten,  de verzamelplaatsen en hun toekomstig broedgebied. Dat is ook de reden waarom het aantal grutto's op verzamelplaatsen per dagdeel zo kan wisselen. Met als voorbeeld de drie tellingen op verschillende tijdstippen de Hooge Boezem op 9 maart 2022.
Dat geregeld heen en weer vliegen tussen broedgebied en  verzamelaarsplaatsen doen grutto's tot het moment dat de serieuze bouw nest-eifase aanbreekt. Dan blijven ze zowel overdag als s'-nachts in het broedgebied. Dat wordt dan ook zichtbaar door de steeds verder afnemende gruttoaantallen op de diverse slaapplaatsen.  Grutto's maken w.s. gebruik van meerdere  verzamelplaatsen. De laatste jaren zijn er diverse nieuwe plasdras plekken aangelegd waar groepen grutto's verblijven. Ze liggen qua vliegafstand niet erg ver van elkaar af en kunnen zonder veel moeite bezocht worden door grutto's. 


Grutto's op de gruttoverzamelplaats/slaapplaats Hooge Boezem bij Haastrecht.  Foto: Freek Mayenburg


Grutto's in het broedbiotoop periode 12 maart 2022 t/m 6 april 2022
en verder

Een flink aantal bezoeken aan verschillende reservaten gebracht om te zien of er al gruttoparen aanwezig waren in het broedgebied en of er al sprake was van territorium/broedindicerend gedrag. 

Gebied 12. 12 maart 2022. Polder Stein. In het westelijke deel tussen de Willenskade en het spoorbos wat afgelopen najaar is gekapt werden  rond 10.35 uur 2 paar grutto's gezien. Een grutto was druk bezig met nestbouw in de vorm van het maken van een nestkuiltje en het gooien/verzamelen van droge grassprietjes (zie foto's).
13 maart 2022 rond 13.20 uur 1 gruttopaar en 4 exemplaren druk achter elkaar aan jagend in de lucht.
20 maart 2022 rond 13.20 uur 2 gruttopaar en losse 2 exemplaren. Ook 4 exx tureluurs en minimaal 6-7 paar kievit in dit blok.
28 maart 2022 rond 12.15 uur 2 gruttopaar en 2 losse exemplaren. Druk werd er gebaltst.
30 maart 2022 om 13.55 uur werd waargenomen, 2 gruttopaar stilzittend en 1 losse gruttoman en 1 grutto op het nest. 3 kieviten werden gezien op het nest. In dit blok nestelen 5-10 kievitparen.
1 april 2022. Tijdstip 13.50 uur. De sneeuwlaag van de ochtend was verdwenen. Twee grutto's op het nest zittend en vier kieviten. Grasland nog erg kaal dus de vogels goed zichtbaar zittend op de nesten. Ook nog 4 grutto's ruzie makend met elkaar. Geschat 4-5 gruttoparen voor dit blok.
2 april 2022. Tijdstip 9.35 uur. Twee grutto's op het nest zittend en drie kieviten. Grasland nog erg kaal dus de vogels goed zichtbaar zittend op de nesten. Ook nog 3 grutto's ruzie makend met elkaar en een paar langs de slootkant slapend. 
6 april 2022. Tijdstip 8.10 uur. Zwaar bewolkt. Temperatuur ca. 11 graden. Een grutto op het nest, 1 paar slapend in slootkant, 1 losse gruttovrouw, 1 gruttoman wakend. 6 kieviten op het nest zittend.
7 mei 2022. Gruttopaar met twee kuikens van 1,5 week oud. 4 Kieviten op nest. Diverse kauwen aanwezig waarop de weidevogels fel reageerden. 1e Legsels van kievit lijken diverse verloren gegaan. Nu al weer nieuwe legsels van twee kieviten werden op nest gezien.


Gebied 1. 12 maart 2022. Polder Oukoop (deel Negenviertel). Hier zat  om 10.55 uur 1 paar grutto's in het hooilandperceel van De Goeij. Op twee perceeltjes oostelijk gelegen en pas bemest met ruige stalmest verbleven 1 gruttopaar en 2 losse grutto's.
13 maart 2022. Om 13.40 uur. Geen enkele grutto aanwezig.
16 maart 2022. Om 13.50 uur. 1 grutto los in hooiland en 1 gruttoman los op aangrenzend perceel bemest met stalmest.
20 maart 2022. Om 13.40 uur. 1 grutto los in hooiland en 1 gruttoman los op aangrenzend perceel bemest met stalmest.
28 maart 2022. Om 11.00 uur. 1 paar en 1 grutto los in hooilandperceel. 1 Gruttoman los op aangrenzend oostelijk perceel bemest met stalmest.
30 maart 2022 om 14.25 uur 1 gruttopaar langs slootkant slapend en 2 grutto's  bij een geïnundeerde greppel met een weidepomp van zonnepanelen..
1 april 2022.  14.25 uur. 2 gruttomannen verspreid zittend in hooilandperceel. Verder nog 4 grutto's bij een geïnundeerde greppel met een weidepomp van zonnepanelen.
6 april 2022. 8.25 uur. Twee gruttomannen wakend in perceel Jansen waarvan een alarmerend op een bruine kiekendief. 1 grutto langs plasdras greppel. 1 kievit alarm en scholekster 1 paar.
6 mei 2022. Zwarte kraai vloog over. Werd aangevallen door 5 grutto's. Er broeden 3-4 paartjes op perceel (Jansen). Het zuidelijke deel van het perceel waar de grutto's broeden is begin mei gemaaid.

Gebied 16. 12 maart 2022. Benschopper Boezem (weidevogelblok). Om 11.15 uur 2 gruttoparen op de SBB-percelen. Op twee oostelijk gelegen particulier percelen net bemest met drijfmest liepen 2 gruttoparen en 5 losse grutto's. En ook 1 tureluur.
13 maart 2022. Om 14.00 uur. 2 paar grutto's in reservaat en 1 los exemplaar, 1 paar grutto's op oostelijk gelegen perceel en 4 tureluurs als groepje. 1 gruttopaar slapend langs sloot nog verder oostelijk op agrarisch perceel.
17 maart 2022. Om 14.35 zat er een maar paar grutto's in het reservaatdeel.
20 maart 2022. Om 13.40 2 paar grutto's in het reservaatdeel en 2 losse exemplaren.
28 maart 2022. Om 10.40 6 paar grutto's in het reservaatdeel en 3 losse exemplaren. 2 Losse exemplaren in agrarisch aangrenzend perceel oostzijde.
30 maart 2022. Om 14.45 uur 5 grutto's in de lucht jagend achter elkaar.
1 gruttopaar en 2 losse grutto's in reservaatdeel. 2 kieviten op nest.
1 april 2022. 14.40 uur. Grutto op het nest. en verspreid nog 2 paar.
3 losse  grutto's verspreid in hooiland. Een gruttopaar alarmerend en  vliegend achter een zwarte kraai.
5 mei 2022. Territorium- en alarmtelling uitgevoerd. Geschatte aantallen paren weidevogels: 10-11 grutto's, 7-9 kieviten, 3-4 tureluurs, 1 scholekster, 2 slobeenden, 3 krakeenden en 1 visdief.

Gebied 18. 12 maart 2022. Voormalige Bergambachtse boezem. Hier werden  om 12.20 uur 4 paar grutto's geteld, voedselzoekend. En verder 5 losse grutto's en een groepje van 4 exemplaren.
13 maart 2022. Om 14.35 uur 2 gruttomannen los voedselzoekend
en 1 paar ook voedselzoekend. 
22 maart 2022. Prachtig weer. Zonnig en ca. 19 graden. Geteld werden om 12.10 uur 7 paar grutto's voedselzoekend en 3 losse exemplaren.
28 maart 2022. Prachtig weer. Om 10.10 uur werden 9 gruttoparen geteld waarvan een parend. Verder nog 2 losse exemplaren.
30 maart 2022. 16.00 uur. 3 paar grutto's. 4 exx baltsend in de lucht en 1 losse gruttoman slapen. Twee kieviten op het nest.
2 april 2022. Om 12.50 uur. Koud weer harde wind en maar 4 graden. Opvallend goede bezetting. 10 paar grutto's verspreid lopend voedsel zoekend , 7 losse exemplaren en nog eens 2 losse mannen.
6 april 2022. 12.15 uur. Zwaar bewolkt maar droog. Ca. 11 graden. 6 Losse grutto's verspreid waarvan 4 mannen, 2 paar voedselzoekend en groepje van 8 voedselzoekende grutto's, 1 kievit en 1 grutto broedend op nest.

Gebied 17. Op 22 maart 2022 werden op het grasland van de Hooge Boezem gezien 2 paar grutto's, waarvan een mannelijk exemplaar een kuiltje aan het draaien was. En verder nog een losse grutto slapend.
28 maart 2022. Om 10.05 werden 2 losse grutto's verspreid voorkomend gezien.
30 maart 2022. Om 15.30 uur 1 gruttopaar (man geringd) druk kuiltje draaiend en ruziënd. Verder 2 losse grutto's verspreid in graslanden.

2 april 2022. Om 13.05 uur. Nog steeds het gruttopaar aanwezig waarvan de man geringd. Nog grutto2 paren en verspreid 3 losse grutto's waarvan een wakende gruttoman.
6 april 2022. 12.35 uur. Nog steeds paar aanwezig waarvan de man met ringenset.  Nog een gruttopaar en een losse gruttoman. 2 Kieviten op nest.
8 april 2022.  14.55 uur. 4 paar grutto's en verspreid zittend 3 losse grutto's. Nog steeds aanwezig gruttopaar waarvan man geringd. W.s nog steeds geen eifase van dit paar. Wel gedrag van kuiltje draaien.
9 April 2022. Gruttovrouwtje van geringde gruttoman
broedend op het nest.
10 april 2022. Gruttopaar met geringde man broedt inmiddels. Verder nog 5 paar voedselzoekende grutto's en nog verspreid
zittend 2 losse mannen. 
11april t/m/ 30 april 2022. Iedere dag even en soms een paar keer wezen kijken naar het broedende paar met de geringde man. Er werd afwisselend gebroed was wel duidelijk. Op 15 april 2022 liep de man voedsel te zoeken.
1 t/m 8 Mei 2022. Veel uren gestoken in het volgen van 2 broedparen waarvan de ligging van het nest bekend is. In totaal op Hooge Boezem 4 broedparen van grutto. 


Op de gruttoverzamelplaats Hooge Boezem op 12 maart 2022 om 12.10 uur verbleef een groep rustende grutto's. Ca. 80 stuks. 
13 maart 2022. Om 14.25 uur 170 exemplaren.
22 maart 2022. Om 12.00 uur 47 exemplaren.
28 maart 2022. Om 9.50 uur 23 exemplaren.
30 maart 2022. Om 15.40 uur 21 exemplaren waarvan 11 exemplaren voedselzoekend in laag water.
2 april 2022. Om 12.45 uur aanwezig 4 grutto's voedsel zoekend in ondiepe deel plas.
6 april 2022. 12.45 uur. 3 grutto's voedselzoekend in ondiepe deel plas.


8 Mei 2022. Alarmerende grutto met twee kuikens van ongeveer 1,5 week oud. In gebied 16 Benschopper Boezem
in de polder Groot Keulevaart.


12 maart 2022.  Zeer vroege  start van  nest makende grutto in polder Stein Noord in Reeuwijk

Al zo vroeg na aankomst in het broedgebied heb ik het niet eerder gezien. Een grutto al een nestkuiltje makend  ter voorbereiding voor de eileg.

Polder Stein Reeuwijk. Gruttoman kuiltje draaiend en dode grasstrootjes verzamelend om te gaan nestelen. Het gruttovrouwtje in de buurt. Foto: 12 maart 2022


Polder Stein Reeuwijk. Gruttoman kuiltje draaiend en dode grasstrootjes verzamelend om te gaan nestelen. Het gruttovrouwtje in de buurt. Foto: 12 maart 2022


Polder Stein Reeuwijk. Gruttoman kuiltje draaiend en dode grasstrootjes verzamelend om te gaan nestelen. Het gruttovrouwtje in de buurt. Foto: 12 maart 2022


30 maart 2022.  Gruttopaar (geringde man met kleurringen) kuiltje draaiend en druk baltsend op perceel grasland op de Hooge Boezem bij Haastrecht. Ook op 1 april 2022 daar aanwezig druk voedsel zoekend en misschien al gestart met de eileg. De grutto is geringd in Spanje in de Extremadura weet ik inmiddels. De exacte gegevens daarover volgen nog.

30 maart 2022. Gruttopaar balts. De gruttoman geringd met kleurenset.


30 maart 2022. Gruttopaar balts. De gruttoman geringd met kleurenset.


30 maart 2022. Gruttopaar balts. De gruttoman geringd met kleurenset.


1 April 2022. Gruttopaar druk voedsel zoekend. De man met gekleurde ringenset. Hooge Boezem Haastrecht


1 April 2022. Gruttoman druk voedsel zoekend.  Met gekleurde ringenset. Hooge Boezem Haastrecht. De grutto is geringd in Spanje in de Extremadura weet ik inmiddels. Meer lezen:  klik hier.


1/2 april 2022.  Grutto's op het nest. Op 1 april werden 3 broedende grutto's op het nest zittend gezien. Met volledige legsels en dus al broedend. Foto's gemaakt vanaf de openbare weg op grote afstand dus absoluut geen sprake van verstoring.

Op de voorgrond twee grauwe ganzen. Daar achter een broedende grutto op het nest zich poetsend. De grutto werd al op 30 maart 2022 op het nest gezien. Foto: 2 april 2022


Grutto broedend op het nest.  Foto: 2 april 2022.


1/2 April 2022. Verschillende kieviten (6x) broedend op het nest te zien. 


Bizarre 1 april met forse sneeuwval

1 April 2022 De dag begon met een flinke sneeuwlaag. Het had die nacht enkele graden gevroren en flink gesneeuwd. Ook de graslanden waren bedekt met een laagje sneeuw van enkele centimeters welke aan het begin van de middag zo goed als volledig verdwenen was. Gelukkig hadden de al nestelende weidevogels er geen last van gehad kon worden vastgesteld.  Nog steeds zaten kieviten en grutto's na het ontdooien van de sneeuwlaag  trouw op het nest.  In polder Stein Noord (blok 16) twee grutto's op het nest en bij de Benschopper Boezem (blok 16) een grutto op het nest.

Reeuwijk polder Stein Noord in de ochtend om ca. 8.45 uur. Het grasland bedekt met een laagje sneeuw. Rond 13.30 uur was de sneeuw vrijwel volledig ontdooid. Foto: 1 april 2022

Reeuwijk polder Stein Noord in de middag om ca. 14.00 uur. Alle sneeuw weer verdwenen. Foto: 1 april 2022


Nijlganzenpaar met kuikens in de sneeuw om ca. 8.45 uur. Polder Stein Noord. Foto: 1 april 2022


Conclusies

Door het zachte weer van bijna de gehele maand maart en de vroege aanwezigheid van territoriale grutto's in verschillende broedgebieden (reservaten rond Reeuwijk/Haastrecht) ontstond de indruk gewekt dat dit voorjaar grutto's wel eens wat vroeger zouden kunnen gaan nestelen dan normaal het geval is. De gemiddelde start van broeden van de meeste grutto's ligt zo rond 5-15 april. maar er zijn ook gruttoparen die al wat eerder beginnen. De diverse waarnemingen van paringen en kuiltje draaien omstreeks half maart wekten de indruk dat mede door het mooie weer grutto's wat eerder zouden gaan nestelen. Het is inmiddels 2 april 2022.

Dat er vroege grutto's vroeg zijn begonnen te broeden zijn blijkt wel uit de waarnemingen van 1/2 april 2022 toen binnen de onderzochte gebieden 3 grutto's broedend op het nest werden gezien en 1 gruttopaar alarmerend vliegend achter een zwarte kraai. Ook de melding van de vondst van 3 voltallige gruttonesten in de polder Middelburg (Reeuwijk Dorp) gedaan op 28 maart 2022 door C. van der Starre bevestigt dat sommige grutto's al vroeg zijn gaan nestelen. De laatstgenoemde melding betekent dat de eileg al op 24 maart heeft plaatsgevonden en misschien nog wel iets eerder. Erg vroeg dus.

Toch moet geconcludeerd worden dat de meeste  territoriale waarnemingen die gedaan zijn  in de bovenstaande gebieden v.w.b. het broedindicerend gedrag van gruttoparen een normaal patroon vertoonden,  dus beginnend met  nestelen/broeden in de 1e week van april tot half april. Diverse grutto's zijn zelfs nog later met eileg en broeden begonnen.