Nieuwe natuur en toemaakdek Polder Stein Zuid Haastrecht
Over het waarom.
De Stuurgroep Veenweiden Gouwe Wiericke richt in opdracht van de provincie Zuid-Holland 1.000 hectare nieuwe natuur rondom de Nieuwkoopse en Reeuwijkse plassen in.
Daar maken genoemde 14 hectare ook onderdeel van uit. Met het project in het Steinse Groen (Haastrecht) moet een ecologische verbinding ontstaan tussen de natuurgebieden Broekvelden en Vettenbroek, Polder Stein Noord en Zuid en de Krimpenerwaard. De familie van der Stok realiseert de natuur zelf, op een manier die past binnen hun agrarische bedrijfsvoering.
Wat ze wel lastig vinden, is dat het straks een natuurgebied onder het NNN (Natuurnetwerk Nederland) is. Daardoor voelt het niet meer echt als hun grond, maar dit was noodzakelijk voor de afwaardering van de grond. De financiële tegemoetkoming helpt weer bij de financiering van de grond die ze van de buren gekocht hebben.
Uitvoering plan.
Aan de westkant van de polder Stein Zuid tegen het Steinse groen aan zijn recentelijk van een 3-tal agrarische percelen grasland oevers geplagd. Op 14 hectare grond komen graslandtypen die passen bij veenweidennatuur, aangevuld met een stukje veenmoeras. Slootkanten worden verbreed met natuurvriendelijke oevers, er komen poelen als paaiplaatsen voor kikkers, bosjes struweel voor vogels en insecten en een broeihoop voor ringslangen. Onder de spoorlijn komt een onderwaterdoorgang voor waterdieren.
Dit is gedaan om de biodiversiteit van het graslandblok te vergroten. De bovenlaag over een breedte van ca. 3 meter van oevers is geplagd om de verrijkte grond te verwijderen en tegelijkertijd de bodem wat vochtiger te maken. Daardoor kunnen vochtminnende plantensoorten zich vestigen en ook andere diersoorten gebonden aan vochtige milieus kunnen er een goed leefgebied hebben.
Infopaneel over de planvorming en foto's van een paar doelsoorten zoals otter, kievit en argusvlinder. Ook de ringslang behoort tot de doelsoorten en verschillende exemplaren zijn al waargenomen.
14 juni 2025. Geplagde oever en op de oever is hooi gestrooid wat is geoogst in bloemrijk hooiland. Hierdoor kunnen gewenste moerasplanten (doelsoorten) zich sneller gaan vestigen.
14 juni 2025. Nog een geplagde oever en op de oever hooi gestrooid.
Stuwtjes geplaatst om de waterstand wat hoger te kunnen houden (en regelen) binnen het natuurblok
Biodiversiteit in het verleden
De graslanden in eigendom van Teus van der Stok, de vader van Henk, hadden in de 80er jaren van de vorige eeuw een zeer goede weidevogelstand zo herinner ik me nog. Landschapsbeheer Zuid-Holland, een particuliere organisatie die zich in die jaren sterk maakte voor weidevogelbescherming, deed op het bedrijf aan actief weidevogelbeheer d.m.v. het zoeken en beschermen van nesten. Het bedrijf had in die jaren een zeer goede weidevogelstand. Die is er helaas niet meer. Al vrij snel na de bedrijfsovername door zoon Henk is er een nieuwe loopstad gebouwd voor ca. 120 melkkoeien en werd er gemoderniseerd. Aan de westkant van de polder Stein aangrenzend aan de percelen van van der Stok is in de 80er jaren het recreatiegebied Steinse Groen aangelegd. De Gemeente Gouda heeft ook in die jaren de voormalige Steinse boezem aangekocht.
Alles bij elkaar ontwikkelingen die voor weidevogels minder gunstig waren. De huidige weidevogelstand in dit deel van de polder Stein zuid stelt dan ook niet veel meer voor in vergelijking met die van de 80er jaren. De maatregelen die nu zijn genomen kunnen wellicht positief zijn voor de hervestiging van weidevogels.
Toemaakdek en de vondsten
Voor de uitvinding van kunstmest hadden veel boeren een tekort aan koeien- en varkensmest. Het aantal melkkoeien ( met daarnaast fokzeugen) wat men hield was te beperkt om de gehele oppervlakte van hun landerijen te kunnen bemesten. Vandaar dat als extra ook stadscompost werd gebruikt en aangekocht. Door het afgraven van de oeverstroken kon een goed beeld worden verkregen in hoeverre een toemaakdek aanwezig zou kunnen zijn. Daarom is na het plaggen onderzoek gedaan naar de aanwezigheid van restanten van glas, aardewerk, metaal en/of kleipijpen. De geplagde delen zijn daarvoor afgelopen en indicatieve voorwerpen meegenomen ter beoordeling. Geconstateerd kan worden dat er amper sprake is van een toemaakdek. Dus in het verleden is op deze percelen amper gebruik gemaakt van stadscompost.
Kleipijp ovoide model.
Op de hiel Gouds bijmerk wapen Gouda. Hielmerk: 65 gekroond? Gouda.
In gebruik: periode 1729-1925.
Kleipijp ovoide model.
Op de hiel Gouds bijmerk wapen Gouda. Hielmerk: GML. Gouda.
In gebruik: periode 1769-1897
Kleipijp ovoide model.
Op de hiel Gouds bijmerk wapen Gouda. Hielmerk: niet leesbaar. Gouda.
In gebruik: periode 18e/19e eeuw
Twee knikkers. Een van glas (begin 20e eeuw). Een van bruin aardewerk (18e/19e eeuw)
Handvat van aardewerk steelpan. Gele glazuurresten. 18e/19e eeuw
