Voorjaar 2020
Weidevogelbeheer op het agrarisch melkveebedrijf van Martin van der Hoeven in de polder Langeweide in Reeuwijk


Gruttokuiken.
Foto: 16 mei 2020

Tureluurkuiken. Foto: 13 mei 2017

14 mei 2020 een bezoekje gebracht aan het melkveebedrijf van Martin van der Hoeven. Dit vanwege de weidevogels die op zijn landerijen broeden. Samen een kijkje gaan nemen. Martin is een boer met een bevlogen hart voor de weidevogels. Op een deel van zijn land, de achterste percelen die tegen de Enkele Wiericke grenzen, doet hij al verschillende jaren aan actief weidevogelbeheer.  En met succes. Dit voorjaar broedden op zijn grasland maar liefst 12-13 paar grutto, 9-10 paar tureluurs, 5-6 paar kievit en een scholekster paar. Ook de eendensoorten slobeend, krakeend, kuifeend en bergeend verbleven bij hem in sloten maar tot de datum van ons terreinbezoek waren door Martin nog geen nesten gevonden.
Martin heeft een paar gesubsidieerde zonnepanelen (Agrarische Natuurvereniging Rijn Gouwe Wiericke) op het land om via het vol zetten van greppels met slootwater stukjes van zijn  land plasdras te zetten hetgeen prima werkt en goede resultaten geeft in de vorm van flinke aantallen broedende weidevogels. 
De percelen liggen in een gebied waar in het najaar en winter voor ganzensoorten als kol- en brandgans een gedoogzone is ingesteld. De schade die de duizenden ganzen aanrichten door het vreten van het gras wordt vergoed. Ook krijgt van der Hoeven een vergoeding voor de schade die de vele broedende zomerganzen aan de vegetatie veroorzaken. Voor het beschermen van de nestelende weidevogels is ook een vergoedingensysteem. Voor gevonden nesten geldt een vergoeding per nest/weidevogelsoort en voor uitgesteld maaien  is ook een vergoeding vastgesteld met als leidraad hoe later de maaidatum des te hoger de vergoeding. Ook voor geleverde extra beheerinspanningen om geschikt kuikenland te hebben bestaat een vergoeding. Allemaal er op gericht om een goed broedsucces voor de weidevogels te bereiken.


Slootwater wordt in een greppel gepompt zodat het deel van het perceel plasdras komt te staan. Foto: 30 maart 2019


Terreincondities voor de weidevogels

 

 

 

 

Nest grutto. Nog maar weinig vegetatiegroei.
Foto:  24 april 2020

Weidevogels hebben voor iedere soort zo hun eigen voorkeur voor de terreinconditie waarin ze gaan broeden. Kievit en scholekster broeden graag in een lage vegetatie. Er hoeft niet al te veel gras te groeien. Ze nestelen soms zelf op kaal land vandaar dat deze twee soorten ook vrij massaal op bouwland broeden. Grutto en tureluur zijn wat kritischer. Het nest ligt in een kuiltje verscholen tussen de vegetatie en door het opgroeiende gras vallen de broedende vogels op een gegeven moment nauwelijks meer op.
Maar de beschreven gewenste terreincondities voor grutto en tureluur gingen voor de vroeg beginnende nestelende broedparen niet op. Die nesten lagen net als van kievit er open bij. De reden was dat er nog maar weinig grasgroei was zodat er niet zoveel te kiezen was. Doordat de nesten er erg open bijlagen trad er wel verhoogde predatie op door zwarte kraaien.
De wat later nestelende grutto's en tureluurs hadden daar minder last van. Het kale land werd veroorzaakt door het massale begraas van de winterganzen, de langdurige regen in maart en daarna de zeer droge maanden april en mei. Daardoor lagen er nogal wat kale stukken die tot half mei vrijwel onbegroeid bleven. De grasmat bestaat uit een zeer groot aandeel Engels raaigras dat vanwege de genoemde oorzaken pas begin mei echt begon te groeien. Vervelend voor de boer maar tegelijkertijd gunstig voor de weidevogels. Bij vroege opgroei in het voorjaar krijgt een Engels raaigrasweide al snel een zeer dichte en hoge vegetatie waarbij het gras er als haren op een hond bijstaat.


Weidevogelonderzoek met de warmte drone

16 Mei 2020 om 5.00 uur in de ochtend, het was nog halfdonker, de drone opgestart door coördinator van de Agrarische Natuurvereniging Rijn Gouwe Wiericke Anton de Wit voor weidevogelonderzoek op de percelen van Martin van der Hoeven. De bedoeling was een 6-tal percelen af te zoeken naar nesten die nog niet eerder waren gevonden door Martin. Al snel bleek dat er inmiddels al flink wat nesten waren uitgekomen van grutto en tureluur. Er waren diverse bewegende kuikens als hele kleine stipjes dicht bij elkaar op het beeldscherm  te zien. Volwassen hazen waren er ook diverse op het beeldscherm te zien in de vorm van een wat grotere langwerpige stip, en ook bleek een stipje waarvan vermoed werd dat het een nest zou zijn jonge haasjes te zijn. Nog niet eerder door Martin gevonden nesten van grutto en tureluur die de drone lokaliseerde werden door Martin gemarkeerd door er met de quad naar toe te rijden en stokken te plaatsen. Hoewel er verschillende eendachtigen in de sloten zaten zoals een slobeend woerd, 1 paar krakeend + losse woerd, 2 paar kuifeend en een paartje bergeend werden er geen nesten van gelokaliseerd met de drone. Krakeend en kuifeend zijn wat latere broeders dus die gaan wellicht nog nestelen.


Fotoalbum: Drone weidevogelonderzoek d.d. 16 mei 2020

rwkpldrlangeweidevanderHoevendroneweidevogelnestenderzoek16mei2020IMG_543620scherp.jpg
rwkpldrlangeweidevanderHoevendroneweidevogelnestenderzoek16mei2020IMG_545120scherp.jpg
rwkpldrlangeweidevanderHoevendroneweidevogelnestenderzoek16mei2020IMG_545420scherp.jpg
rwkpldrlangeweidevanderHoevendroneweidevogelnestenderzoek16mei2020IMG_543120scherp.jpg
rwkpldrlangeweidevanderHoevendroneweidevogelnestenderzoek16mei2020IMG_543220scherp.jpg
rwkpldrlangeweidevanderHoevendroneweidevogelnestenderzoek16mei2020IMG_543920scherp.jpg
rwkpldrlangeweidevanderHoevendroneweidevogelnestenderzoek16mei2020IMG_544020scherp.jpg
rwkpldrlangeweidevanderHoevendroneweidevogelnestenderzoek16mei2020IMG_544120scherp.jpg
rwkpldrlangeweidevanderHoevendroneweidevogelnestenderzoek16mei2020IMG_544320scherp.jpg
rwkpldrlangeweidevanderHoevendroneweidevogelnestenderzoek16mei2020IMG_544820scherp.jpg
rwkpldrlangeweidevanderHoevendroneweidevogelnestenderzoek16mei2020IMG_544620scherp.jpg
rwkpldrlangeweidevanderHoevendroneweidevogelnestenderzoek16mei2020IMG_545920scherp.jpg
rwkpldrlangeweidevanderHoevendroneweidevogelnestenderzoek16mei2020IMG_544520scherp.jpg
rwkpldrlangeweidevanderHoevendroneweidevogelnestenderzoek16mei2020IMG_545320scherp.jpg
rwkpldrlangeweidevanderHoevendroneweidevogelnestenderzoek16mei2020IMG_547020scherp.jpg
rwkpldrlangeweidevanderHoevendroneweidevogelnestenderzoek16mei2020IMG_546520scherp.jpg
rwkpldrlangeweidevanderHoevendroneweidevogelnestenderzoek16mei2020IMG_547120scherp.jpg
rwkpldrlangeweidevanderHoevendroneweidevogelnestenderzoek16mei2020IMG_547320scherp.jpg

Slobeend woerd in een slootje. Het vrouwtje w.s. in de buurt op het nest broedend. Maar helaas, het nest (nog) niet gelokaliseerd.
Foto: 16 mei 2020