Extra Nieuwsbrief April 2020


Coronavirus

Het coronacrisis. Heb zelf weinig last met het op afstand blijven van elkaar want een flink dagdeel van mijn bestaan speelt zich af ergens achter in het poldergebied waar de 1,5 meter afstand geen probleem is. Althans niet doordeweeks hoewel nogal wat mensen nu door alle beperkingen ook dan de tijd vinden om de rust te zoeken in de natuur. In het weekend is het een stuk drukker in de polder waarbij het mooie weer van de laatste tijd een extra stimulans voor mensen is om op pad te gaan. Fietsers waaronder vele e-bikers, racefietsers, oerendhard knetterende motorfietsen veelal als groepen, wandelaars, natuurgenieters, vogelfotograferen. De smalle weggetjes en wandelpaden in het landelijk gebied worden in het weekend flink bevolkt. Wat ik me afvraag is zouden dat allemaal mensen zijn die door de beperkte lock down nu hun eigen omgeving gaan verkennen omdat ze niet in eigen land of naar het buitenland op vakantie kunnen?

Ondanks alle ernst van de uitbraak van de coronavirus pandemie probeer ik toch maar een beetje te relativeren. Onder het motto van, als je haar maar goed zit. Maar zelfs dat is nu een probleem want er heeft zich inmiddels door het niet naar de kapper kunnen een flink haarmatje gevormd. Als het hard waait lijkt het meer op een wapperend vliegend tapijtje. Daarom maar geen selfie.


De coronacrisis betekent voor veel  mensen het gaan verkennen van hun eigen leefomgeving. Wellicht komen ze er nu nog meer achter hoe mooi het landschap is in het Groene Hart rond Gouda/Reeuwijk. Foto: 22 april 2020 Hooge Boezem bij Haastrecht.


Nieuwe pagina is gemaakt met foto's van duivensoorten.

Om te zien klik op:    duiven


Fotoalbum: Extra Nieuwsbrief April 2020

boerenzwaluwnestmateriaalrwkpldroukoop22apr2020IMG_392435cropscherp-1.jpg
zwarteruiterzomerkleedrwkoukoopnrd18april2020IMG_386330cropscherp-3.jpg
wintertalingpaarhoogeboezem22april2020IMG_400035cropscherp.jpg
wintertalingpaarhoogeboezem22april2020IMG_400135cropscherp.jpg
wildeeendmetkuifhoogeboezem22april2020IMG_393020scherp.jpg
wildeeendmetkuifhoogeboezem22april2020IMG_393620scherp.jpg
kievitopslikrandjewhoogeboezem22apr2020IMG_395620scherp.jpg
kievitopslikrandjewhoogeboezem22apr2020IMG_396320scherp.jpg
kokmeeuwenkoloniehoogeboezem24apr2020IMG_408425cropscherp.jpg
haasenridderzuringhoogeboezem24apr2020IMG_407720scherp.jpg
roodwandschildpadrwklecksdijk23apr2020IMG_407220scherp.jpg
kokmeeuwenkoloniehoogeboezem24apr2020IMG_408425cropscherp-1.jpg
grauweganzenmetveelkuikensrwkpldrrwk23apr2020IMG_406820scherp.jpg
grauweganzenkuikensrwkpldrrwk25apr2020IMG_430825cropscherp.jpg
grauweganzenkuikensrwkpldrrwk25apr2020IMG_430420scherp.jpg
grauweganzenkuikensrwkpldrrwk25apr2020IMG_430620scherp.jpg
visdiefoppaaltjerwkplaskleinvogelenzang25apr2020IMG_431430crop.jpg
zwartesternoppaaltjerwkkleinvogelenzang25apr2020IMG_428425crop-1.jpg
houtduifrwkplassloene25apr2020IMG_429420scherp.jpg
houtduifrwkplassloene25apr2020IMG_429820scherp.jpg
blaaszeggebenschopperboezemschraalland25apr2020IMG_432620scherp.jpg
blaaszeggebenschopperboezemschraalland25apr2020IMG_435420.jpg
veenpluisbenschopperboezemschraalland25apr2020IMG_437020.jpg
lepelaarsrwkpldrkortroggebroek27apr2020IMG_440820scherp.jpg
lepelaarsenwildeeendkuikensrwkpldrkortroggebroek27apr2020IMG_440120scherp.jpg
lepelaarrwkpldrkortroggebroek27apr2020IMG_438520scherp.jpg
lepelaarsenwildeeendkuikensrwkpldrkortroggebroek27apr2020IMG_440730cropscherp.jpg

Plaatstrouwe grutto's in de polder Stein, 1e legsel mislukt

Gruttonest met een volledig legsel. Foto: 24 april 2020

 

Vanwege de enorme plaatstrouw van grutto's is het moeilijk om grutto's weer terug te krijgen als ze eenmaal verdwenen zijn uit hun broedgebied leert de ervaring. Daarom zijn een goed beheer en de juiste terreincondities zo belangrijk.
Nog een mooi voorbeeld van die plaatstrouw is te vinden in het polderdeel Negenviertel in de polder Oukoop. Hier broedden ca. 40 jaar geleden in een breed hooilandperceel zo'n 15-20 gruttoparen. Het beheer was toen hooiland met laat maaien en extensief naweiden. Er broeden nog steeds grutto's, weliswaar wat minder. Ook nu wordt het perceel  laat gemaaid door de biologische boerderij Hoeve Stein van Ardy de Goeij en het perceel wordt bemest met ruige potstalmest. Dat zijn gunstige condities.

Van jongs af aan heb ik al interesse voor de grutto. Allereerst omdat het zo'n mooie vogel is maar ook omdat ze in mijn jeugdjaren zo algemeen voorkwamen in het poldergebied rondom mijn woonplaats Haastrecht. De 1e grutto weer zien in het vroege voorjaar, het gedrag van grutto's, een fascinerend gebeuren. Bekend is van grutto's dat ze heel trouw zijn aan hun broedgebied waar ze jaarlijks broeden. Door grutto's te ringen in Noord-Holland in de Schaalsmeerpolder in de 60er jaren (H.E. Fabritius) kwam men er achter dat gruttoparen soms jaar in jaar uit op precies hetzelfde perceel  gingen broeden. 

De gruttoman van de foto boven  in de polder Stein is heel opvallend rood-bruin gekleurd en valt daardoor op t.o.v. andere gruttomannen waarvan de meeste wat minder fel gekleurd zijn. Ook vorig jaar was het paar aanwezig op precies hetzelfde perceel waar ze ook nu weer nestelen. En opvallend, het nest ligt bijna precies op dezelfde plek waar ze vorig jaar ook gebroed hebben.

 

Naschrift: Legsel verdwenen
Helaas bleek het nest op 27 april 2020 leeg te zijn. Het gruttopaar nog wel in de buurt. Het vrouwtje was bezig om een kuiltje te draaien om een vervolglegsel te beginnen. Althans dat vermoedde ik. Maar op 29 april 2020 waren de grutto's niet meer aanwezig.


Gruttopaar op perceel in de polder Stein wat hun vaste broedgebied lijkt te zijn. De man grutto valt op door zijn
bijzonder fel roodbruin  gekleurde broedkleed.  Foto: 2 april 2020


Nest met vier eieren op een stukje grasland  met nog maar weinig begroeiing.  Wel in de directe omgeving van het nest veel opgroeiende krulzuring zoals op onderstaande foto is te zien. Foto: 24 april 2020.


Gruttoman net teruggekeerd op het nest na een zwarte kraai uit zijn broedgebied te hebben gejaagd. Foto: 25 april 2020


Gruttoman broedend op nest op vrijwel precies dezelfde plek waar het paar vorig jaar ook nestelde.  Toen succesvol. 
Op het perceel begint steeds meer krulzuring te groeien zoals op de foto is te zien. Foto: 24 april 2020


Hoewel er al gebroed werd op de vier eieren wilde de gruttoman toch nog wel tot paren overgaan maar de gruttovrouw had er
geen zin in.  
Foto: 25 april 2020


Recordaantal. Zwarte sterns massaal op de Reeuwijkse Plassen aanwezig

In het voorjaar (2e helft april tot begin mei) verblijven flinke aantallen zwarte sterns tijdelijk in het Reeuwijkse Plassen. De favoriete plassen waar ze dan foerageren op de massaal aanwezige dansmuggen (ook wel vedermuggen genaamd), slijkvliegen en andere insecten zijn vooral de plassen Broekvelden, Klein Vogelenzang, s'-Gravekoop en Ravensberg. Dit voorjaar is het voornamelijk de plas Ravensberg waar grote aantallen zwarte sterns aanwezig zijn met een piek op 22 april 2020 toen ik om 19.00 uur s'-avonds tot een aantal kwam van ca. 1000 exemplaren. Om 20.30 uur waren dat er nog veel meer want toen werden  door Peter Paul Schets maar liefst 1600 exemplaren op de plas geteld. De telling van deze dag was een piektelling want de dagen erna waren er nog maar een paar honderd exemplaren aanwezig op Ravensberg en Broekvelden.

Het Reeuwijkse Plassen is een belangrijk tussenstation voor zwarte sterns, visdiefjes (en dwergmeeuwen). Ze verblijven er een tijdje en vreten zich dik aan de vele dansmuggen, slijkvliegen en andere insecten die op dat moment massaal aanwezig zijn. Wel is het zo dat de aantallen per jaar fors kunnen verschillen hetgeen wellicht te maken heeft met het wel of niet beschikbaar zijn van de aanwezige  insectenmassa.

Maar ook zwaluwachtigen zoals gierzwaluw, boerenzwaluw en oeverzwaluw zijn vanaf de 2e helft van april tot begin mei met flinke aantallen aanwezig. Ook zij profiteren van de vele insecten die aanwezig zijn.

Op 25 april 2020 tegen het middaguur een telling zwarte sterns  uitgevoerd. Op de volgende plassen verbleven:
Plas Broekvelden             120 exx
Plas Ravensberg               350 exx
Plas Klein Vogelenzang     60 exx
Plas s'-Gravekoop              15 exx 

 

Op plas Broekvelden ook 1 ex witvleugelstern tussen de zwarte sterns en ca. 15 dwergmeeuwen. Op plas Ravensberg verbleven ca. 25 dwergmeeuwen. 


Zwarte sterns uitrustend op de paaltjes die zijn overgebleven na het wegspoelen van eilandjes op plas Ravensberg.
Foto: 23 april 2020.


Een grote groep zwarte sterns  met ertussen een exemplaar dwergmeeuw. Foto: 29 april 2010 op plas Broekvelden.


Zwarte sterns uitrustend op paaltjes van weggespoelde eilandjes in de plas Broekvelden  op 29 april 2010.
De paaltjes zijn later machinaal onder water gedrukt omdat de Gemeente Reeuwijk/Bodegraven de paaltjes ontsierend vond. 
In dat voorjaar verbleven ook >1000 zwarte sterns tijdelijk in het Reeuwijkse Plassengebied.


Zwarte stern zittend op een paaltje. Plas Klein Vogelenzang. Foto: 25 april 2020


Een 20-tal dwergmeeuwen waarvan op de foto twee  exemplassen in zomerkleed verbleef op plas Broekvelden tussen een groep
van 700 zwarte sterns (totaal incl plas Ravensberg), 50 visdieven en 400 kokmeeuwen. 
Foto: 29 april 2020


Drie dwergmeeuwen, een exemplaar in zomerkleed en twee exemplaren 1e jaars winterkleed op plas Broekvelden. Foto: 29 april 2020


Zwartkopmeeuwen op de Hooge Boezem

Zwartkopmeeuwen, aalscholver en tamme gans.
Polder Stein Zuid in de uiterwaard bij de voormalige boezem.
Foto: Maart 2018

 

 

Nog niet zo lang geleden was de waarneming van een zwartkopmeeuw een bijzonderheid. De soort broedt nu in flink aantal in de provincie Zeeland en laat zich ook steeds meer zien in en rond de Reeuwijkse Plassen. Overvliegende exemplaren laten hun een soort van miauwend geluid horen en vrijwel dagelijks hoor ik er wel een of meer overkomen. Zelfs bij het bemesten van graslanden zitten tussen de vele kokmeeuwen soms wel een paar zwartkopmeeuwen. Ook op de Hooge Boezem bij Haastrecht zijn regelmatig enkele zwartkopmeeuwen te zien. Ze verblijven dan in de kokmeeuwkolonie tussen het de laatste jaren sterk gegroeide aantal broedende kokmeeuwen.

Het zou me niets verwonderen als er binnenkort een 1e broedgeval zal gaan plaatsvinden op de Hooge Boezem. Dat zal ook wel snel bekend zijn want het gebied wordt door veel vogelaars met de telescoop in de gaten gehouden op onverwachte ontwikkelingen.


Twee zwartkopmeeuwen (mogelijk een paartje) tussen de broedende kokmeeuwen en visdiefjes op de Hooge Boezem bij Haastrecht.
Foto: 23 april 2020.