Nieuwsbrief April/Mei 2021

Druk in de polder met recreanten. Aanzienlijke aantallen wandelaars, fietsers, natuurvorsers en natuurfotografen kom ik tegen in het poldergebied op de diverse uitgezette wandelroute's op tiendwegen en boezemkaden.  De reden? Het coronavirus waar we nu al ruim een jaar mee te maken hebben. Gelukkig  gaat het weer de goede kant op en de vele boekingen die al weer plaats vinden naar het buitenland zullen  tot gevolg hebben dat de rust weer wat zal gaan terugkeren. Positief aan corona is in ieder geval dat veel mensen er achter gekomen zijn dat het Groene Hart rondom Gouda en Reeuwijk ook veel te bieden heeft met haar  fraaie landschap en de daar bij behorende natuur biodiversiteit.
Waaronder dus ook (veel) koeien in de wei.

Blauwe reigers, zwarte kraaien, bruine kiekendieven en ooievaars zijn vliegende predatoren die nogal wat kuikens van weidevogels en andere graslandbroeders opvreten. Betrekkelijk nieuw als vliegende predator is daar bijgekomen de kleine mantelmeeuw. De laatste jaren zie ik steeds meer exemplaren van deze vogelsoort boven ongemaaide en pas gemaaide graslanden zweven op zoek naar prooien.

Op ongemaaide graslanden wordt vooral naar levende jonge vogelkuikens gezocht en pas gemaaide graslanden worden afgezocht naar slachtoffers van de maaimachine.

Dit is het 1e broedpaar wat zich in dit deel van het Groene Hart heeft gevestigd. In 2020 verbleef hier ook al het hele broedseizoen een paartje aan de rand van de kokmeeuwkolonie. Een belangrijk deel van hun voedsel bestond toen uit jonge kokmeeuwkuikens die regelmatig uit de kolonie werden geplunderd. Ze gebruikten toen een speciale strategie om kuikens te kunnen pakken. Een exemplaar ging dan boven de  kolonie vliegen en werd dan door een wolk kokmeeuwen aangevallen. Vervolgens dook het andere exemplaar de kolonie in en greep een kuiken. 
Opmerkelijk is nu dat de kokmeeuwen het broedende kleine mantelmeeuwpaar lijken te accepteren. Overigens ligt het nest  wel aan de rand van kokmeeuwkolonie. Ben benieuwd wat er gaat gebeuren als de kuikens zijn geboren en gevoerd moeten worden. Maar wat bleek, al enkele dagen na het gaan broeden is het paar er mee gestopt. Het paar  bleef daarna nog wel op de Hooge Boezem.

Het gruttopaar had drie kuikens van ca. 3 á 4 dagen oud. Gefotografeerd (zonder verstoring) op grote afstand op 11 mei 2021 in de polder Sluipwijk in Reeuwijk. Geboren dus rond 7 mei na 23 dagen broeden op de eieren. De eileg zal omstreeks 10 april zijn begonnen (=4 dagen eileg + 23 dagen broeden). De nog kleine kuikens werden zeer goed in de gaten gehouden door de ouders. Bij alarmeren kropen ze zo snel ze konden tussen vegetatie en hielden zich schuil. Gruttokuikens zijn met ca. 35 dagen vliegvlug en zelfstandig dus dat zal voor deze kuikens zijn rond 11 juni.

Nu maar hopen dat ze niet voortijdig worden gepredeerd of het niet gaan redden door een gebrek aan voldoende voedsel. Onderzoek toont aan dat  met name grotere kuikens verzwakt kunnen raken door onvoldoende voedsel. .

Van vogelsoorten uit de eenden- en ganzenfamilie worden regelmatig hybriden waargenomen. Het relatief hoge aantal hybriden onder duikeenden en ganzen kan onder andere verklaard worden door verwildering van sierwatervogels uit waterwildparken via paring met soorten uit het wild. Ook bij dit paar leek dit het geval te zijn. De woerd krooneend w.s. onsnapt uit een waterwildparkje in de buurt en vrouwtje (wilde) eend, maar meer van het type parkeend, ontstaan door verschillende kruisingen binnen de wilde eend zelf. Over het algemeen zijn de nakomelingen van twee verschillende soorten niet vruchtbaar.

De nieuwe stadswijk Westergouwe in Gouda is een woonwijk met mooie grote waterpartijen. 
Het nest van de dodaars lag in een dichte rietkraag, zeer goed verborgen, nauwelijks zichtbaar en amper fotografeerbaar. Alleen een klein gaatje in een wirwar van rietstengels maakte het mogelijk een glimp van de nestelende dodaars op te vangen.  De dodaars bleef op het nest zitten want het nest lag in een oeverstrook welke grenst aan een fiets/wandelpad waar veel mensen langskomen.  De dodaars was dus een beetje gewend aan al die menselijke bewegingen in de buurt van het nest. Om een beetje een fatsoenlijke foto te kunnen maken moesten de camera-instellingen flink aangepast worden want door tegenlicht, weinig licht waar het nest lag en het goed kunnen scherpstellen door de dichte rietgroei was een bijna onmogelijke opgave.  Een goede kennis van alle technische mogelijkheden van de camera hebben me daarbij aardig geholpen.

Natuurgebied De Hooge Boezem bij Haastrecht is niet alleen aantrekkelijk en belangrijk voor broedvogels en trekvogels. Ook voor vogelaars/amateur-ornithologen is het een zeer aantrekkelijk gebied. Dat blijkt wel uit de vele personen die met verrekijker en fototoestel gewapend  speuren naar vogels. Vooral de wat minder algemene vogelsoorten hebben de aandacht zoals de tijdelijke aanwezigheid van een kanoetstrandloper in prachtig zomerkleed en verschillende kluten, waarvan het erop lijkt dat minimaal een paartje plannen heeft om te gaan broeden.