Nieuwsbrief Oktober/November 2019


Fotoalbum: Nieuwsbrief Okt/Nov 2019



Heksenkringachtige groeiplaats  van geschubde inktzwammen.

Het leek wel een heksenkring. Een groeiplaats van geschubde inktzwammen langs de Ringdijk van de Zuidplaspolder bij de nieuwe stadswijk van Gouda Westergouwe.

Langs de Ringdijk groeiden verspreid grote aantallen geschubde inktzwammen, soms wel tientallen exemplaren geconcentreerd.


Zomer- en winterganzen: ontwikkelingen in/rond het Reeuwijkse Plassengebied 

Tot voor kort verbleven er in de winterperiode in de graslanden oostelijk van de Reeuwijkse Plassen vele duizenden ganzen, voor een deel bestaande uit echte winterganzen zoals kol- en brandgans, met daarnaast ook enkele ganzensoorten die tot de zogenaamde zomerganzen behoren. Dat zijn ganzen die ook in het gebied broeden. Het gaat dan om grauwe- en brandgans. Het lijkt er op dat de broedpopulatie van de genoemde twee soorten in het Reeuwijkse behoorlijk in aantal afgenomen is. Dit door intensieve bejaging en het prikken van eieren. 

De in/rond Reeuwijk broedende brandganzen zijn grotendeels verdwenen zo lijkt het, en ook de grauwe ganzen aantallen in de polders Stein, Lang Roggebroek en Oukoop zijn fors gedaald bewijzen waarnemingen  van de laatste maanden. Toch werden op 15 oktober 2019 vroeg in de ochtend nog ca. 1400 grauwe ganzen geteld op de surfplas in Reeuwijk. Ze slapen op deze plas en vertrekken overdag om in de omliggende graslanden te gaan vreten.

Een klein deel van de kolganzen (het gaat om echte winterganzen) die al weer in Reeuwijkse graslandpolders verblijven.
Foto: 24 november 2019. 


Een klein gedeelte van de  groep van ca. 170 kolganzen die op 24 november 2019 in de polder Lang Roggebroek verbleef.
30 november 2019 telde ik al grofweg zo'n 1500 ganzen verspreid zittend in de polders Oukoop, Sluipwijk en Reeuwijk waarvan ongeveer de helft kolgans en de andere helft grauwe gans.
Hans van Gasteren (SOVON-teller die de ganzen in de Reeuwijkse polders maandelijks telt) meldde mij trouwens dat half november 2019 er in de polders Stein Zuidelijk van de spoorlijn en Langeweide er al zo'n 3500 kolganzen aanwezig waren.


Grauwe ganzen gebruiken de Surfplas Broekvelden & Vettenbroek om er te slapen en rusten.
Op 15 oktober 2019 verbleven er vroeg in de ochtend zo'n 1400 exemplaren. 


Hollandse IJssel: 100.000 miljoen gele ijsselsteentjes per jaar

Zellingen zijn ondiepe plaatsen waar riet groeide. Als het riet eraf gestoken werd, kwam daaronder klei vrij die gebruikt kon worden voor het maken van stenen. Maar wat belangrijker was: elke keer als de zelling bij vloed onderliep, kwam er een dun laagje klei op de bodem. Als het water weer zakte, bleef de klei achter. Daardoor kon er elk jaar opnieuw uit de zellingen klei gehaald worden waar de bekende ijsselsteentjes van werden gebakken. De IJssel werd hierdoor een onuitputtelijke bron voor de kleiwinning.

 

Meer lezen over de vroegere steenbakkerijen langs de Hollandse IJssel?
Klik op: IJsselsteentjes

Sliklaag langs de Hollandse IJssel die zelling wordt genoemd. Vroeger werd zo'n zelling gebruikt om rivierklei te winnen voor steenfabrieken waar de wereldbekende ijsselsteentjes werden geproduceerd.


Recreatiegebied op de van oorsprong  natuurlijke plek waar het kronkelende veenriviertje de Gouwe liep.

Tijdens de aanleg van dit recreatiegebied kwamen bij  werkzaamheden zoals ploegen voor de bosaanleg tal van archeologische vondsten aan de oppervlakte. Daartussen bevond zich ook veel afval van Goudse pijpenfabrieken uit de 17e en 18e eeuw.

Noordoostelijk van het Weegje en westelijk van de Gouwe ligt min of meer verscholen een gebiedje in eigendom en beheer bij de Groenalliantie Midden-Holland/Staatsbosbeheer. Het bestaat uit stukjes loofbos, griend en graslandjes met een wandelpadenstelsel. Ruim 35 jaar geleden is dit gebied ingericht als recreatiegebied. Om dat te realiseren is toen veel grond geploegd en vergraven voor de bosaanleg. Het huidige bosbeheer bestaat uit een beheer van zo weinig mogelijk doen. Bomen die omwaaien mogen blijven liggen en ook verschillende oude (kaprijpe) populieren zijn geringd om op die manier natuurlijke broedplaats te realiseren voor holenbroeders zoals spechtachtigen. Een stukje griend op de plek waar de vroegere Gouwe liep wordt periodiek gehakt.

 

De Gouwe was ooit een veenstroompje die begon in Boskoop en uitwaterde op de Hollandse IJssel. In de 13e eeuw werd dit veenriviertje doorgetrokken en  gekanaliseerd met de Oude Rijn. In Gouda werd de natuurlijke monding van de Gouwe bij de Hollandse IJssel gebruikt als haven. Ook het deel van de Gouwe tussen Boskoop en Gouda is gekanaliseerd. Daarbij werden verschillende  stukken van natuurlijke krommingen afgesloten of zelfs deels gedempt  zodat de recht gegraven en gekanaliseerde Gouwe beter tot zijn recht kwam voor de scheepvaart.


Fotoalbum: Weegje/Gouwe bosgebiedje


Biologisch melkveebedrijf Hoeve Stein werkt met een potstal

Hoeve Stein maakt gebruik van het zgn potstalsysteem.  Potstallen zijn vooral in gebruik bij biologische melkveehouders vanwege de waardevolle mest die met dit systeem ontstaat. De 130 melkkoeien van hoeve Stein staan deels op stro en gedroogd oevermaaisel en laten daarop hun mest vallen. Op de laag van stro/maaisel en mest wordt regelmatig nieuw stro en maaisel gebracht. De bodem van stro/maaisel en mest wordt in de loop van het stalseizoen steeds hoger. De pot kan op die manier tot wel 1,5 meter diep zijn. Eén of twee keer per jaar wordt de potstal machinaal uitgemest en wordt de mest na nog een tijdje verder gecomposteerd te zijn over het land uitgereden.

In het midden van de stal is een ruim looppad met voerstoep. De mest en plas die valt tijdens het eten valt wordt met de hulp van  een mestschuiver in een mestput gestort. Deze drijfmest wordt uitgereden via de sleepvoetmethode waarbij de mest verdund met water bovengronds wordt aangebracht.

 

Fotoalbum: Potstal Hoeve Stein

Onderzoek toont aan dat koeien liever in een potstal verblijven dan in een ligboxstal. Ze hebben in een potstal langere lig- en herkauwtijden en vertonen een sterker gesynchroniseerd liggedrag. Dit gedrag wordt gezien als
teken van goed dierenwelzijn. De koeien ogen ook op de foto tevreden.


Hoe mooi ze ook zijn in hun prachtige kleed. Ze zijn minder gewenst in de potstal. Tientallen spreeuwen zaten brutaal in de stal om hun kostje te vinden. Ook een groepje huismussen en enkele Turkse tortelduiven zochten voedsel in de open stal. Er heeft dit jaar zelfs een kerkuil gebroed in een door vrijwillige vogelbeschermers geplaatste broedkast. Ook broeden de laatste jaren diverse paartjes boerenzwaluwen in toenemend aantal in de verschillende boerderijgebouwen.


Geplagde oeverstroken na het maaien. Het gewas ligt op een wiers klaar om afgevoerd te worden naar de potstal. 


Het gedroogde maaisel van de geplagde oevers wordt afgevoerd om te gebruiken in de potstal als strooisellaag.
Foto: 10 september 2019.


Bloemrijke geplagde vochtige oever waarin veel echte koekoeksbloemen op een perceel van Hoeve Stein welke pas laat (in augustus) gemaaid wordt zodat de planten goed kunnen afrijpen en hun zaden laten vallen. Het gemaaide gewas wordt afgevoerd als strooisel voor de potstal. Op de voorgrond een wakende scholekster. Foto: 16 mei 2018