Nieuwsbrief Juni/Juli 2018


13 juli 2018. Rietplant van start in de polder Oukoop

Natuurplan Oukoop

In de nazomer van 2017 is het noordelijk deel van de polder Oukoop heringericht. Op veel percelen zijn nieuwe slootsystemen gegraven met daarlangs brede natte/vochtige oevers. Een aantal van die oevers is ingezaaid met zaden van wilde planten. Ook was voorzien om riet te gaan planten om zodoende de gewenste moerasvorming een duwtje in de rug te geven. De inplant van riet is inmiddels gestart. Door de langdurige droogte is de waterstand in veel van de nieuw gegraven sloten flink gezakt. Zo hier en daar staat er nog maar een dun laagje water of zijn de nieuw gegraven sloten zelfs vrijwel drooggevallen. Dit heeft wel als voordeel dat het inplanten van de jonge rietplanten een stuk gemakkelijker zal gaan. Om vraat door ganzen van de jonge rietplantjes te voorkomen zullen beschermende maatregelen worden genomen zoals het tijdelijk inrasteren.


Perceel zuidelijk van het veenputtencomplex. Linkerfoto is gemaakt op 6 april 2018. Rechterfoto gemaakt op 13 juli 2018. Palen zijn alvast gebracht die gebruikt zullen worden om de jonge rietplantjes tijdelijk te beschermen tegen vraat door ganzen.


Perceel noordelijk van het veenputtencomplex wat vroeger van melkveehouder van Eijk was. Linkerfoto is gemaakt op 13 juni 2018. Rechterfoto gemaakt op 13 juli 2018. De waterstand is fors gezakt door de langdurige droogteperiode.


Perceel noordelijk van het veenputtencomplex wat vroeger van melkveehouder van Eijk was. Linkerfoto is gemaakt op 13 juni 2018. Rechterfoto gemaakt op 13 juli 2018. De waterstand is fors gezakt door de langdurige droogteperiode, de sloot is zelfs drooggevallen.


Perceel noordelijk van het veenputtencomplex wat vroeger van melkveehouder Rien van Vliet was. Linkerfoto is gemaakt op 1 september2017 net na de aanleg. Middelste foto gemaakt op 13 juni 2018. Rechterfoto gemaakt op 13 juli 2018. De waterstand lijkt ondanks de langdurige droogteperiode eerder iets gestegen te zijn, dit terwijl de sloot toch niet in verbinding staat met het polderwater.


Gruttoverzamelplaats Hooge Boezem na het broedseizoen 2018

Het is 2 juni 2018. Het broedseizoen voor de meeste grutto's is nog niet afgelopen. Toch zitten er om ongeveer 14.15 uur 490 adulte grutto's op de Hooge Boezem. Tussen de groep valt met gebruikmaking van de telescoop duidelijk te herkennen een 4-tal juveniele vliegvlugge exemplaren. Een uiterst schamel aantal als je dit afzet tegenover het grote aantal adulte vogels. De vier juveniele grutto's moeten afkomstig zijn van paren die al een vroeg legsel waren begonnen. Veel grutto's beginnen pas met nestelen rond 10-15 april waardoor de kuikens pas rond of na half juni vliegvlug kunnen zijn. Dat laat onderstaande foto ook zien. Foto is gemaakt op 2 juni 2018 in een andere hoek van de Hooge Boezem waar 3 paartjes grutto's in een perceel druk alarmeerden. De gruttokuikens waren ruim twee weken oud, maar het zou nog wel twee weken duren voor deze vliegvlug zouden zijn.

Wakende/alarmerende grutto's houden de boel in de gaten in de Hooge Boezem. Een tureluur met kuikens in de buurt heeft zich ook bij het gezelschap gevoegd. De gruttokuikens waren ongeveer 2,5 week oud. Foto: 2 juni 2018


Gruttojong van ruim twee weken oud van een van de ouders die zaten te alarmeren op het hek van de foto boven.
Het was het enige jong dat ze nog hadden. Foto: 3 juni 2018

Grutto's en het belang van goed kuikenland

Jonge grutto's zijn insecteneters. Ze pikken insecten van grashalmen. Het ideale kuikenland voor grutto's is wat minder intensief vochtig hooiland waar de grasgroei niet al te dicht is en pas vrij laat op gang komt. Ook extensief beweide standweiden kunnen prima kuikenland zijn. Belangrijk is verder de afwisseling tussen hoge en lage grasgroei, waarbij de aanwezigheid van vochtige plekjes ook van belang zijn. Op de Hooge Boezem zijn de genoemde terreincondities volop aanwezig, waarbij de aanwezige zomerganzen, schapen en droge koeien er voor zorgden dat de vegetatiegroei beperkt bleef. Een alarmtelling op 3 juni 2018 leverde minimaal 7 paar grutto's op en een gruttovrouw die nog broedend op het nest werd gezien.


Ideaal kuikenland. Hoog en laag gras wisselen elkaar af. De grasgroei niet al te dicht maar de gruttokuikens kunnen bij gevaar toch wegkruipen. Het vochtige grasland wordt pas in de loop van Juli gemaaid. Hier verbleven vlak bij elkaar 3 paar grutto's die ook regelmatig alarmeerden. Foto: 3 juli 2018


Juli 2018. Vliegvlugge juveniele grutto's op de verzamelplaats Hooge Boezem

Het is 2 juli 2018. Op de Hooge Boezem bij Haastrecht verblijven nog steeds flinke aantallen grutto's. Het aantal varieert al een paar dagen zo tussen de 70 en 100 exemplaren. Tussen de adulten nu wel diverse vliegvlugge juveniele exemplaren (minimaal 10-15 exx), in tegenstelling tot de honderden grutto's die eind mei-begin juni op de Hooge Boezem pleisterden en sliepen, maar toen vrijwel zonder vliegvlugge juveniele exemplaren.
Hoge Boezem droger en droger in Juni-Juli
De waterstand op de Hooge Boezem was op 2 juli 2018 flink gezakt door een langdurige periode met mooi weer zonder regenval in juni. Daardoor waren de foerageermogelijkheden voor grutto's (en andere steltlopers/plevieren) flink toegenomen vooral op de plekken waar de waterstand nog maar zo'n 15-20 cm boven maaiveld stond, en de slikkige oevers die door de verdamping boven water waren gekomen. Andere poldergebieden met plasdras plaatsen, zoals de polder Stein, waren inmiddels volledig drooggevallen. Het zou dus kunnen zijn, dat de grutto's die hier met de vliegvlugge jongen verbleven hun heil gezocht hebben op de Hoge Boezem bij Haastrecht.


Slapende adulte grutto en  (links) en een volgroeid juveniel exemplaar op de Hooge Boezem bij Haastrecht. Foto: 2 juli 2018.


Vliegvlug gruttokuiken bij de Hooge Boezem met op de achtergrond een haas. Foto: 30 juni 2018


Overzicht Hooge Boezem op 2 juli 2018. Door forse verdamping zijn flinke delen slik ontstaan, gunstig als voedselbron voor o.a. grutto's,  kemphanen en andere soorten steltlopers en plevierachtigen.

De verlaagde waterstand door de droogte was wel gunstig voor steltlopers en plevierachtigen. Het vormde blijkbaar een goede voedselbron. Tientallen kemphaan mannen al weer terug uit hun broedgebied verbleven op de Hooge Boezem net als een 100-tal grutto's waartussen diverse subadulten. Na het omhoog brengen van de waterstand waren genoemde soorten vrijwel allemaal vertrokken.


Verschillende kleine plevieren hebben in 2018 bij de Hooge Boezem gebroed. Met goed broedsucces. Hier een van de juveniele exemplaren. Foto: 5 juli 2018.

Overzicht Hooge Boezem op 5 juli 2018. Op 4 juni is men begonnen met water in te laten uit het riviertje de Vlist. De waterstand flink verhoogd. Wel met als gevolg dat de foerageermogelijkheden voor steltlopers en plevieren afnamen door het onder water komen te staan van oeverranden.


Overzicht Hooge Boezem op 8 juli 2018. De waterstand is nu flink verhoogd en men is gestopt met inlaten van water. Wel met als gevolg dat de foerageermogelijkheden voor steltlopers en plevieren afnamen door het onder water komen te staan van oeverranden. Op een enkeling na zijn inmiddels alle grutto's en kemphanen vertrokken.


Fotoalbum: Nieuwsbrief Juni/Juli 2018