Polder Bloemendaal bij Waddinxveen
Weids Bloemendaal
Voor de polder Bloemendaal is een samenwerkingsverband opgericht: het beleid is het behouden van het bestaande landschap en het goed beheren van de Polder Bloemendaal. Het is een open, waterrijk polderland, rijk aan natuur, uitnodigend voor omwonenden en recreanten om er van te genieten. Een gebied waar zowel landbouw, natuur- en landschapsbeheer als recreatie hand in hand gaan. Dat is de kern van de toekomstvisie op de Polder Bloemendaal volgens de Inrichtingsvisie Weids Bloemendaal welke de Waddinxveense gemeenteraad eind 2011 heeft vastgesteld. De polder heeft nog steeds een redelijke weidevogelstand en is voor wintervogels een belangrijk overwinteringsgebied. Het agrarische beheer is vrij extensief (zeker op de percelen die STAATSBOSBEHEER extensief verpacht, waardoor er kansen zijn voor een goede vegetatieontwikkeling. Het voorkomen van de zeldzame wilde kievitsbloem is daar een voorbeeld van.
Begin april 2019 werden een kleine 1000 bloeiende kievitsbloemen geteld. De aantalsontwikkeling lijkt de goede kant op te gaan, want er werden ook bloeiende exemplaren gezien op een plek waar nog niet eerder kievitsbloemen waren gezien.
De polder Bloemendaal herbergt naast de polder Stein/Lang Roggebroek in Reeuwijk nog een flinke populatie wilde kievitsbloemen.
Een deel van de polder Bloemendaal is bij Staatsbosbeheer in eigendom en beheer.
Weidevogels voorjaar 2016
Het onderzochte gebied (99 ha) bestaat uit twee onderling verschillende polderlandschappen. Ongeveer in het midden van het gebied ligt de smalle Winterdijk- waarop zich een wandelpad bevindt- welke het poldergebied van het noorden naar het zuiden doorsnijdt.
Ten oosten van de dijk bestaat het polderlandschap vooral uit graslanden, met hier en daar wat verruigde delen; zo bestaan sommige percelen
voor een groot deel uit ruigtekruiden of riet/zeggenvegetaties. Dit gedeelte is, ten opzichte van de polder ten westen van de Winterdijk,
vrij arm aan weidevogels.
Het gedeelte ten westen van de Winterdijk bestaat uit een afwisseling van gras‐ en hooiland. Op sommige percelen
is een duidelijke mozaïekstructuur van hoge en lage graslanden aanwezig, met af en toe vochtige terreindelen. Op laatstgenoemde locaties worden de hoogste dichtheden weidevogels aangetroffen.
De broedvogelkartering is uitgevoerd door medewerkers van het Ecologisch Onderzoeks- en Adviesburo Van der Goes en Groot.
Soort Aantal territoria 2016
Knobbelzwaan 6
Bergeend 6
Krakeend 15
Slobeend 12
Kuifeend 5
Scholekster 2
Kievit 26
Grutto 10
Tureluur 9
Zwarte stern 7
Graspieper 1
Jonge zwarte stern op een kunstvlotje bedelend om voer.
Fotoalbum: Polder Bloemendaal
Een historisch (schrijf)foutje in de polder Bloemendaal bij Waddinxveen
Wouterdijk of Winterdijk?
Een oude kaart voor me op tafel leggen en dan stukje voor stukje de kaart bestuderen op topografie en toponiemen.
Het bestuderen van oude topografische kaarten is een serieuze verslaving van mij. Soms loop je bij het raadplegen van zulke oude kaarten tegen verrassingen aan. Vooral de naamgeving, toponiemen genaamd kunnen interessante ingangen zijn om nieuwe of afwijkende zaken te ontdekken. Dat overkwam mij ook bij het bestuderen van een kaart in een (herdruk)boekje dat in 1773 door Jan Christiaan Sepp is uitgebracht als onderdeel van een reis- en zakatlas. In het boekje 74 gekleurde kaarten bevattende van de VII Vereenigde Nederlandsche Provinciën die in het 1e kwart van de 18e eeuw zijn vervaardigd worden de belangrijkste logementen, jaarmarkten en kermissen van Nederland beschreven.
Een van de kaarten laat de omgeving van Gouda zien en tot mijn verbazing staat daar de Winterdijk in de polder Bloemendaal (tussen Gouda en Waddinxveen) op aangegeven als Wouterdijk. Wouterdijk en Winterdijk lijken nogal op elkaar. De naam Wouterdijk wekte mijn verbazing want vanwege zo'n vroeg kaartje zou het kunnen zijn dat het juiste toponiem in de loop der tijd op een onjuiste manier is overgenomen en daardoor verbasterd.
Kaart van omstreek 1733 met de vermelding met de naam Wouterdijk linksboven van de rode ronding (centrum van Gouda).
De Winterdijk in het vroege voorjaar met de vroegere groeiplaats van gulden boterbloem.
Deze is inmiddels jammer genoeg verloren gegaan door een grote opknapbeurt van de Winterdijk. Foto: 17 april 2003.
De opgeknapte winterdijk op 10 september 2009.
Met behulp van Europees subsidiegeld zijn door de Stichting Struinen en Vorsen op tal van plekken
rond de Reeuwijkse Plassen picknickplekjes aangelegd. Zo ook aan het begin van de Winterdijk.
Detail van 17e eeuwse kaart. Hier staat duidelijk Winterdijk
De naam Wouterdijk ben ik alleen maar in de eerder genoemde zakatlas tegen gekomen. Op alle kaarten uit eerdere en latere perioden staat overal de naam Winterdijk vermeld. Toch wilde ik weten of de naam Wouterdijk dan misschien toch nog op oudere kaarten zou kunnen voorkomen. Ooit heb ik het geluk gehad om een oude topografische Atlas van het Hoogheemraadschap van Rijnland in te mogen zien en foto's te maken. Deze Atlas dateert van anno 1687 zoals op onderstaande foto op een rose ingekleurd schild is te zien. Maar in deze Atlas staat op de kaart met de polder Bloemendaal toch gewoon het toponiem Winterdijk aangegeven. Daarom concludeer ik getrokken dat bij dupliceren van bestaande kaarten het woord Wouterdijk foutief is overgenomen . Dit lijkt echter maar eenmalig gebeurd te zijn en heeft in de loop der geschiedenis erna geen gevolgen gehad voor de naamgeving die we thans nog gebruiken.
Kaart van het Hoogheemraadschap van Rijnland anno 1687 met de vermelding van de naam Winterdijk.
Om de Winterdijk te vinden volg vanuit Gouda (rechtsonder) de kade via het woordje GOUDE.
Amerikaanse rivierkreeften in polder Bloemendaal
Het is nog net geen plaag. Enorme grote aantallen Amerikaanse rivierkreeften bevolken inmiddels diverse Groene Hart polders rond Gouda en Reeuwijk. Een van de polders waar de soort echt massaal voorkomt is de polder Bloemendaal bij Waddinxveen. (Brood)visser Hans van der Laan vangt in zijn fuiken dagelijks honderden exemplaren in de brede sloten langs de Winterdijk en verkoopt ze als culinaire heerlijkheid uit het Groene Hart.
Ik kwam op een fietstochtje een exemplaar tegen zittend op de Winterdijk. Het is bekend dat de (exoot) Amerikaanse rivierkreeft regelmatig het water verlaat om lopend over het land zich naar andere wateren te begeven. Dit grote exemplaar bleek een vrouwtje te zijn met aan de achterkant van haar lichaam een enorme tros kleintjes meedragend. Mijn benadering was voor haar aanleiding om zich dreigend op te stellen en haar scharen dreigend heen en weer te klappen. Wat bleek de aanleiding te zijn voor haar agressieve gedrag? Aan de onderkant van haar lichaam krioelde het van de jonge kreeftjes Dat bleken allemaal pas geboren Amerikaanse rivierkreeftjes te zijn die de moeder wilde beschermen.
De tros kleine Amerikaanse rivierkreeftjes op het moederlichaam wat beter in beeld gebracht.
De Amerikaanse rivierkreeft wordt inmiddels gepresenteerd als Groene Hart product